O oe o se tagata auai?

Fa'atiga ile Psychology: Fa'amatalaga, Fa'ailoga, A'afiaga, Ma Pulega

Fa'atiga ile Psychology: Fa'amatalaga, Fa'ailoga, A'afiaga, Ma Pulega

galue

Thorin Tran 05 Feb 2024 5 minu e faitau

E tele mea e tatau ona fa'amamafaina i le lalolagi fa'avalevalea tele i aso nei. Mai le mamafa o galuega ma fesoʻotaʻiga faʻatekonolosi faifaipea i le puleaina o mafutaga a le tagata lava ia ma faʻamoemoega faʻalapotopotoga, o faʻapogai o le atuatuvale e foliga mai e faʻateleina.

O le atuatuvale ua avea ma aafiaga i soo se mea, e masani ona talanoaina ae seasea malamalama atoatoa. O lea la, o le a le popolega i le mafaufau? O a ona fa'ailoga ma pe fa'afefea ona taulimaina lelei?

Lisi o Aano

O le a le Stress in Psychology?

I le mafaufau, o le atuatuvale e faauigaina o le tali atu a le tino i soʻo se manaʻoga poʻo se luʻitau e faʻalavelaveina ai le paleni masani a le tagata poʻo le tulaga paleni. O le auala tonu lava e tali atu ai le fai'ai ma le tino i so'o se mana'oga, e le na'o mea leaga e tutupu e pei o fa'alavelave po'o fa'alavelave, ae fa'apea fo'i suiga lelei e pei o se fa'alauiloa po'o se mafutaga fou.

O le atuatuvale e aofia ai se fegalegaleaiga faigata i le va o le mafaufau ma le tino. Pe a feagai ma se tulaga luʻitau, e faʻasaʻo e le tino hormones o le atuatuvale e pei o le adrenaline ma le cortisol. O lenei tali e faʻateleina ai le fatu, siitia le toto, ma faʻateleina le malosi. E ui e mafai ona aoga lenei mea i se taimi puʻupuʻu, fesoasoani i le taulimaina o tulaga e ono lamatia ai, o le faʻalavelave masani e mafai ona oʻo atu ai i faʻafitauli ogaoga o le soifua maloloina.

O le taulimaina o le atuatuvale o lona uiga o le sailia o se auala e ola faatasi ai, ae le o le aveesea atoatoa.

O le mamafa i le mafaufau e masani lava ona faʻavasegaina i ni ituaiga se lua:

  • Eustress: O le 'mafaufau lelei', o le ituaiga faʻalavelave e faʻaosofia ma taulaʻi le malosi, e pei o le fiafia aʻo leʻi faia se mea tele poʻo le mamafa e tau atu i le gaosiga.
  • Faʻanoanoa: O le 'mafaufau leaga', o le ituaiga o popolega masani, e le mapu e lagona le lofituina ma le le pulea, e oo atu ai i le mu, faafitauli o le soifua maloloina, ma le faaitiitia o le faatinoga.

I le tautala fa'ale-mafaufau, e feso'ota'i fo'i le fa'apopoleina i le va'aiga. O le auala e iloa ai e se tagata se tulaga e matua a'afia ai pe o le a o'o i ai le tulaga o se fa'alavelave. O le mea lea, o faʻalavelave faʻapitoa e masani ona taulaʻi i le suia o manatu ma tali i tulaga faʻalavelave faʻalavelave, faʻatasi ai ma le faʻalauiloaina o le malolo ma le faʻaitiitia o le faʻalavelave.

O Aafiaga o le Fa'atiga

O le atuatuvale e lavelave. A oo ina tumau, o lona aafiaga e mafai ona oo atu ma aafia ai vaega eseese o le olaga o se tagata. O nisi nei o vaega autu e mafai ona i ai se aafiaga sili ona taua:

  • Soifua Maloloina Faaletino: Fa'ateleina le lamatiaga o ma'i fatu, toto maualuga, ma le ma'i suka. O le fa'atiga e mafai fo'i ona fa'atupu ai le ulu ulu, tete'e maso po'o le tiga, vaivai, ma le manava ita. I le aluga o taimi, e mafai ona faʻavaivaia ai le puipuiga o le tino, ma faʻafefe ai le tino i faʻamaʻi ma faʻamaʻi.
  • mafaufau Soifua Maloloina: O le fa'aumiumi o le fa'alavelave ose sao tele lea i fa'afitauli o le soifua maloloina o le mafaufau e pei o le popole ma le atuatuvale.
  • Galuega Fa'atino i totonug: O le atuatuvale e mafai ona oo atu ai i faafitauli i le mafaufau, mafaufau, ma le faia o faaiuga. E mafai ona i'u ai i le fa'aitiitia o le gaosiga ma le lelei i le galuega po'o le a'oga ma e mafai ona fa'aleagaina ai le fa'amasinoga ma le faia o filifiliga.
  • Soifua Maloloina o Lagona: O le maualuga o le faʻalavelave e mafai ona mafua ai faʻamaoniga faʻalagona e pei o le itaitagofie, le fiafia, faʻanoanoa, ma se lagona o le lofituina. E mafai ona oo atu ai i le vaivai faalelagona po o le pe.
  • Suiga o Amio: O le atuatuvale i le mafaufau e mafai ona taitai atu ai i suiga i amioga, e pei o le faateleina o le faaaogaina o le ava malosi, fualaau faasaina, po o le tapaa, suiga i le moe, ma le le atoatoa o le 'ai (a le o le soona 'ai pe le lava le 'ai). E mafai fo'i ona i'u ai i tua fa'aagafesoota'i ma fa'aitiitia le auai i gaoioiga fiafia muamua.
  • sootaga: O le atuatuvale e mafai ona afaina ai sootaga faaletagata lava ia ma faapolofesa. E mafai ona oʻo atu ai i le faʻateleina o feteʻenaʻiga, faʻaititia le lelei o fesoʻotaʻiga, ma faigata i le tausia o mafutaga maloloina ma lagolago.
  • Faatinoga o Galuega: I totonu o fale faigaluega, o le atuatuvale e mafai ona faʻaitiitia ai le mafai ona taulaʻi ma le lagona o le faʻaogaina, faʻaititia le gaosiga.
  • Aafiaga umi: I se taimi umi, e mafai ona saosaolaumea le fa'ama'i fa'aumi i tulaga fa'alesoifua maloloina tuga e pei o le stroke, puta, ma ma'i mafaufau, ma e mafai ona matua a'afia ai le fa'amoemoe o le olaga.

Fa'ailoga e iloa vave ai le fa'atiga

E ese le fa'aalia o le fa'atiga i fa'aaliga eseese. O ona faailoga e tutusa lava le eseese ma ona mafuaʻaga. Ae ui i lea, o loʻo i ai le tele o faʻailoga faʻamatalaga poʻo faʻailoga autu e mataʻituina:

Faʻailoga Faʻaletino

O fa'ailoga fa'aletino o le atuatuvale o le tali atu lea a le tino i fa'amata'u po'o mana'oga ma e mafai ona fesuisuia'i lautele i tagata ta'ito'atasi. O mea masani e aofia ai:

  • Headaches: E masani ona tiga le ulu po'o ulu ulu.
  • Musole Tete'e po'o le Tiga: Aemaise lava i le ua, tauau, poʻo tua.
  • Vaivai: Lagona le vaivai ma le vaivai i le tele o taimi.
  • Faasoesa i le moe: Faigata e pa'ū pe moe pea, po'o le moe tele.
  • Fa'afitauli o le manava: Le manava tiga, faufau, po'o suiga i le fia'ai.
  • Ma'i So'o: O se fa'afitauli fa'aletonu e mafua ai le malulu ma fa'ama'i so'o.

Fa'ailoga Faalelagona

O fa'ailoga manino fa'ale-mafaufau o le fa'alavelave e aofia ai:

  • Fa'anoanoa po'o le itaitaita: Vave suiga o lagona po o le ita puupuu.
  • Lagona Fefe: O se lagona e le mafai ona e taulimaina manaoga o lou olaga.
  • Po'o popole po'o le popolevale: Le popole ma le le mautonu.
  • Fa'anoanoa po o le le fiafia lautele: Lagona le faanoanoa, leiloa le fiafia i le olaga.

Fa'ailoga o le mafaufau

O le fa'alavelave fa'afuase'i i mafaufauga fa'apitoa e o'o atu ai fo'i i fa'aletonu eseese o le mafaufau. O fa'ailoga e aofia ai:

  • Faigata Faʻatasi: Tauivi e taulai atu ma tumau i le galuega.
  • Faʻamanatuga Faʻafitauli: Fa'agaloina galuega po'o tofiga.
  • Tumau Lelei: Le le mafai ona taofi le popole i mea eseese.
  • Faʻafitauli Leaga: Mafaufau le mautonu e uiga i le olaga ma le lumanaʻi.

Faailoga Faʻaleaga

O le feagai ai ma le atuatuvale e mafai ona mafua ai suiga eseese i amioga a se tasi. Faailoga o le atuatuvale e mafai ona iloa i:

  • Suiga i le Mana'o: 'ai tele pe itiiti foi.
  • Faatuai ma Aloese mai Tiutetauave: Faatuai o galuega po o matafaioi.
  • Fa'ateleina le Fa'aaogāina o le Fa'amalosi: Fa'alagolago i mea e malolo ai.
  • Amioga Tautotoa: Ui fao, fa'afefeteina, po'o le fa'agasolo.

Fa'ailoga i Falefaigaluega

Ua fa'atuputeleina le fa'apopoleina o galuega i totonu o lo tatou atunu'u. O faʻailoga iloga o lenei mea:

  • Fa'aitiitia le Fa'atosina: Le mafai ona fa'auma galuega e pei ona masani ai.
  • Faʻasalaina: Leai se fiafia po'o le alu ese mai le galuega.
  • Fete'ena'i ma Pa'aga: Faʻateleina feeseeseaiga poʻo finauga i le galuega.
  • Aveʻesea: Fa'aalu nisi aso malolo faigaluega ona o fa'afitauli fa'aletonu.

Fa'afefea ona Pulea Lelei le Fa'atiga?

O le puleaina o tulaga popole e mana'omia ai se auala e sili atu ona patino. ona o le aoga o auala fa'amama avega e mafai ona matua eseese mai lea tagata i lea tagata. O le a le mea e fa'amaonia ai le malosi e fa'afefe ai le popole mo le tasi tagata atonu e itiiti sona a'afiaga i le isi. I le pito i luga o lena, o faʻalavelave faʻalavelave eseese e manaʻomia ni auala talafeagai e fofo ai.

tagata talanoa popole i le mafaufau
Atonu e te ofo i le auala e mafai ai e se talanoaga faigofie i le galuega ona fesoasoani e taofia le tuputupu aʻe o le atuatuvale.

O le auala lenei e mafai ai ona e faʻafetaui lau taʻiala mo le puleaina o popolega e fetaui ma ou manaʻoga tulaga ese:

  • Malamalama i Au Fa'atupu Fa'atiga: Va'ai toto'a i tulaga, tagata, po'o galuega e fa'atupula'ia ai lou fa'alavelave. O lenei malamalamaaga o le a fesoasoani ia te oe e faʻafetaui au taʻiala e faʻafeiloaʻi ai nei faʻalavelave faʻapitoa. Afai e te maua se lu'itau e pulea e oe na o oe le popole, mafaufau e su'e se fesoasoani mai se tagata tomai faapitoa i le soifua maloloina o le mafaufau. E masani ona fa'amaonia le aoga o se fa'asologa o togafitiga.
  • Fa'ata'ita'i i Tekinolosi Eseese: Taumafai i ni ituaiga eseese auala fa'amama avega e va'ai po'o fea o lo'o fetaui ma oe. E mafai ona afua mai i gaioiga fa'aletino e pei o le tamo'e po'o le aau i fa'ata'ita'iga fa'ale-mafaufau e pei o le mafaufau loloto po'o le tusi o talaaga. A maeʻa ona faʻataʻitaʻi i metotia eseese, faʻaalu se taimi e mafaufau ai po o fea mea e te iloa e sili ona aoga. Manatua pe fa'afefea ona a'afia ou lagona, tulaga malosi, ma lou soifua manuia lautele.
  • Fa'aofia Tekinolosi i lau Fa'asologa masani: O le taimi lava e te iloa ai metotia e sili ona aoga mo oe, tuʻufaʻatasia i au masani i aso taʻitasi poʻo vaiaso. O le tumau o le ki lea i le puleaina lelei o popolega.
  • Fetuunai pe a Manaomia: Ia saunia e fetuutuunai au auala e pulea ai popolega ile taimi. A'o suia lou olaga, e fa'apea fo'i i ou fa'alavelave ma auala e te mana'omia e taulima ai.
  • Paleni e Taua: O lau fuafuaga o le puleaina o popolega e le tatau ona lagona le lofituina pe mamafa. I se taimi umi, taumafai mo se paleni e aofia ai le toomaga o le atuatuvale i lou olaga e aunoa ma le faaopoopo i lou popole.

Afifiina i Luga!

O le atuatuvale ua avea ma fa'ama'i fa'alesoifua maloloina o le seneturi 21, ona o lona salalau lautele i itu eseese o le olaga ma le soifua manuia. Ole maualuga ole fa'alavelave fa'afuase'i e feso'ota'i ma le tele o fa'afitauli fa'alesoifua maloloina fa'aletino, e pei ole ma'i fatu, toto maualuga, ma le fa'avaivaia o le puipuiga. O le soifua maloloina o le mafaufau e tutusa lava le afaina, ma o le atuatuvale o se sao taua i tulaga e pei o le popole ma le atuatuvale.

O le malamalama i le faʻalavelave i le mafaufau ma ona mafuaʻaga o le laasaga muamua lea e faʻatautaia ai. O le fa'atalanoaina o le 'fa'ama'i fa'ama'i' e le na'o se matafaioi a le tagata lava ia; e mana'omia ai se taumafaiga fa'atasi. E aofia ai le fa'atupuina o si'osi'omaga o galuega, fa'atupu talanoaga tatala e uiga i le soifua maloloina o le mafaufau, ma le fa'atinoina o faiga fa'avae e una'ia ai le paleni o galuega ma olaga.