O oe o se tagata auai?

O le fea Ituaiga o le Atamai E I Ai Oe? 2024 Fa'aalia

O le fea Ituaiga o le Atamai E I Ai Oe? 2024 Fa'aalia

Suega ma Taʻaloga

Astrid Tran 05 Jan 2024 5 minu e faitau

ā ituaiga atamai e iai a'u? Siaki foliga o le ituaiga atamai o loʻo ia te oe i lenei tusiga!

E oo mai i le taimi nei, o le atamai ua matua le malamalama. Atonu na e faia se su'ega IQ, maua fa'ai'uga, ma sa e le fiafia i lau togi maualalo. Ae ui i lea, toetoe lava o suʻega IQ uma e le fuaina poʻo le a le ituaiga o atamai, e naʻo le siakiina o lou mafaufau ma lou malamalama.

E eseese ituaiga o atamai. E ui o nisi ituaiga o atamai e sili atu ona lauiloa, ma o nisi taimi e sili atu ona talisapaia, o le mea moni e leai se atamai e sili atu i le isi. Atonu e tasi pe tele foi le atamai o se tagata. E taua tele le malamalama po o le a le atamai o ia te oe, e le gata ina fesoasoani ia te oe e te malamalama ai i lou gafatia ae fesoasoani foi ia te oe i le faia o filifiliga talafeagai i le filifilia o lau galuega.

O lenei tusiga o le a talanoaina vaega e iva e sili ona masani ai o le atamai. O lo'o fautua mai fo'i pe fa'apefea ona e iloa po'o le a le ituaiga atamai o lo'o ia te oe. I le taimi lava e tasi, o le faʻasinoina o faʻailoga e fesoasoani ia te oe e te malamalama ai i lou atamai ma taʻitaʻia le auala e faʻaleleia ai.

ituaiga atamai
9 ituaiga o atamai in MI manatu

Lisi o Mataupu

Fautuaga Mo Fa'auiga Sili

Isi Suʻega


Fa'aui lau Au fa'alogologo

Amata talanoaga anoa, maua ni manatu faaalia aoga ma aʻoaʻo lau au maimoa. Saini e ave fua AhaSlides template


🚀 Su'e Su'e Su'ega☁️

Mathematics-Logical Intelligence 

Mathematic-Logical Intelligence ua lauiloa o le ituaiga sili ona taatele o le atamai. E umia e tagata lenei tomai e mafaufau ai i manatu faʻapitoa ma faʻamatalaga, ma le malosi e iloatino ai mamanu talafeagai poʻo numera.

Auala mo le alualu i luma:

  • Fo'ia Paso Fai'ai
  • Ta'alo Ta'aloga Fa'atonu
  • Tusi Tala
  • Faia Faiga Fa'asaienisi
  • Aoao Coding

Faʻataʻitaʻiga o tagata taʻutaʻua o loʻo i ai lenei ituaiga o atamai: Albert Einstein

Tomai Fa'apitoa: Galue ma numera, su'esu'ega fa'asaienisi, fo'ia fa'afitauli, fa'atino su'ega

Galuega Fields: Mathematicians, saienitisi, inisinia, accountants

Malamalamaga Gagana

O le atamai i gagana o le tomai lea o le maaleale i le tautala ma le gagana tusitusi, le tomai e aʻoaʻoina ai gagana, ma le malosi e faʻaaoga ai le gagana e ausia ai sini;', e tusa ai ma le Modern Cartography Series, 2014.

Auala mo le alualu i luma:

  • Faitau tusi, mekasini, nusipepa, ma e oo lava i tausuaga
  • Fa'ata'ita'i le tusitusi (talatala, tala fa'asolopito, tala,...)
  • Ta'alo i taaloga upu
  • Aoaoina o nai upu fou

Faʻataʻitaʻiga o tagata taʻutaʻua o loʻo i ai lenei ituaiga o atamai: William Shakespeare, JK Rowling

Tomai Fa'apitoa: Fa'alogo, tautala, tusitusi, a'oa'o atu.

Avanoa Galuega: Faiaoga, tusisolo, tusitala, tusitala, loia, faipule, faaliliu, faamatala upu

Fa'amatalaga Fa'atetele

Spatial intelligence, poʻo le visuospatial ability, ua faʻamatalaina o "le gafatia e gaosia, taofi, toe aumai, ma suia ata vaaia lelei faʻatulagaina" (Lohman 1996).

Auala mo le alualu i luma:

  • Fa'aaogā Gagana Fa'amatala Fa'afanua
  • Ta'alo Tangrams po'o Legos.
  • Auai i Ta'aloga Fa'apitonu'u
  • Ta'alo i se ta'aloga fu'a
  • Fausia se Maota Faamanatu

Tagata taʻutaʻua e iai le atamai faʻapitoa: Leonardo da Vinci, ma Vincent van Gogh 

Tomai Fa'apitoa: Fausiaina o paso, tusi ata, fau, fa'apipi'i, ma le fa'atulagaina o mea

Galuega Fa'atino: Fa'ata'ita'i, Fa'ata'ita'i, Tusiata, Fa'atagata, Fa'atonu Fa'ata'ita'i, Fa'ata'otoga, Math,…

Leonardo da Vinci - tagata taʻutaʻua faʻapitoa faʻapitoa vaʻaia

Musika atamai

O ituaiga musika o le atamai o le malosi lea e malamalama ai ma gaosia pese e pei o le pao, upu, ma mamanu. E ta'ua fo'i o le musika-rhythmic intelligence. 

Auala mo le alualu i luma:

  • Aoao e taina se mea fai musika
  • Su'esu'e olaga o fatu pese iloga.
  • Faalogo i musika i sitaili eseese nai lo lou masani ai
  • Aoaoina o se gagana

Tagata taʻutaʻua ma le atamai musika: Beethoven, Michael Jackson

Tomai Faapitoa: Pese, taina mea faifaaili, fatu musika, siva, ma mafaufau faamusika.

Galuega Fa'atino: Faiaoga Musika, Tusipese, Tufuga Musika, Faipese, DJ,...

Tino-Kinesthetic Intelligence 

O le i ai o le malosi e pulea ai gaioiga a le tino ma taulimaina ma le atamai mea e ta'ua o le tino-kinesthetic atamai. E iai le talitonuga o tagata e maualuga le poto o le tino-kinesthetic e atamamai i le puleaina o latou tino, amioga, ma le atamai faaletino.

Auala mo le alualu i luma:

  • Galue a o tu i luga.
  • Fa'aaofia fa'amalositino i lou aso faigaluega.
  • Fa'aaogā kata fa'amalama ma se fa'ailoga.
  • Fai se auala tulaga ese i mataupu.
  • Fa'afaigaluega tala faatino
  • Mafaufau i faʻataʻitaʻiga.

Fa'ata'ita'iga o tagata ta'uta'ua o lo'o iai lea ituaiga o atamai: o Michael Jordan, ma Bruce Lee.

Tomai Fa'apitoa: tomai i siva ma ta'aloga, faia mea i lima, fa'amaopoopo fa'aletino

Galuega Fa'atino: Tagata fai ata tifaga, tufuga, tagata ta'a'alo, tagata su'esu'e, siva, fomai tipitipi, fuimu, Fa'atagata.

Intrapersonal atamai

O le atamai i totonu o le tagata e mafai ona malamalama ia te ia lava ma lagona ma mafaufauga o se tasi, ma faʻaaoga lea malamalama i le fuafuaina ma le faʻatonuina o le olaga o se tasi.

Auala mo le alualu i luma

  • Tausia se faamaumauga o ou manatu. 
  • Fai le malologa mo le Mafaufau 
  • Mafaufau i Ituaiga Atamai uma e Auai i Gaoioiga Atinae o le Tagata Lava Ia po o tusi Suesue

Faʻataʻitaʻiga o tagata taʻutaʻua o loʻo i ai lenei ituaiga o atamai, siaki nai tagata taʻutaʻua intrapersonal: Mark Twain, Dalai Lama

Tomai Fa'apitoa: Malamalama i lagona i totonu, pulea o lagona, iloa e le tagata lava ia, Fa'amaopoopo ma fuafua

Galuega Fa'atino: Tagata su'esu'e, su'esu'e, faifilosofia, fa'atonu polokalame

ituaiga o atamai i le mafaufau
Howard fai togalaau - Tama o le 'ituaiga o le atamai' i le mafaufau - Famous Intrapersonal Person

Atamai Totino

O le ituaiga o le atamai o le tagata lava ia o le naunau e iloa lagona faigata i totonu ma faʻaaogaina e taʻitaʻia ai amioga. Latou te lelei i le malamalama i lagona ma faʻamoemoega o tagata, faʻatagaina i latou e faʻatautaia ma le poto faʻafitauli ma atiaʻe mafutaga vavalalata.

Auala mo le alualu i luma:

  • Aoao atu i se tasi se mea
  • Faataitai ona fai fesili
  • Faataitai le faalogo mataalia
  • Ia atiaʻe se vaaiga lelei

Faʻataʻitaʻiga o tagata taʻutaʻua o loʻo i ai lenei ituaiga o atamai: o Mahatma Gandhi, Oprah Winfrey

Tomai Fa'apitoa: Puleaina o Fete'ena'iga, Galulue 'au, Tautala Lautele, 

Galuega Fields: Psychologist, faufautua, faiaoga, tagata faʻatau, faipule

Natura atamai

O le atamai faanatura o le i ai lea o le tomai e iloa ai, faavasega, ma pulea elemene o le siosiomaga, mea faitino, manu, po o laau. Latou te tausia le siosiomaga ma malamalama i sootaga i le va o laau, manu, tagata, ma le siosiomaga. 

Auala mo le alualu i luma:

  • Faataitai le matau
  • Ta'alo i Ta'aloga Fa'aa'oa'oga Fai'ai
  • Alu i Savaliga Faalenatura
  • Matamata i Tala Fa'atatau ile Natura

Tagata taʻutaʻua e iai le atamai faʻanatura: David Suzuki, Rachel Carson

Tomai Fa'apitoa: Fa'ailoa le feso'ota'iga a le tagata ma le natura, ma fa'aoga le a'oa'oga fa'asaienisi i lona olaga i aso faisoo.

Galuega Fa'ato'aga: Fa'ailoga fanua, saienitisi, su'esu'e fa'anatura, tagata su'esu'e i meaola

Fa'amatalaga Fa'apitoa

O tagata e iai le atamai fa'apitoa e mafaufau fa'apitoa ma fa'afilosofia. E mafai ona latou faʻaogaina metacognition e suʻesuʻe ai le le iloa. Ma'ale'ale ma le mafai ona fa'afetaia'i atugaluga loloto e uiga i le soifuaga o le tagata, e pei o le uiga o le olaga, aisea tatou te oti ai, ma le auala na tatou o'o mai ai iinei.

Auala mo le alualu i luma:

  • Ta'alo le Ta'aloga Fesili Tele
  • Faitau Tusi i Gagana Eseese
  • Fa'aalu Taimi i le Natura
  • Mafaufau i tua o le pusa

Fa'aa'oa'oga o tagata ta'uta'ua o lo'o i ai lenei ituaiga o atamai: Socrates, Iesu Keriso

Tomai Fa'apitoa: Mafaufau loloto ma loloto mafaufauga, fa'ata'ita'iina manatu fa'apitoa

Job Fields: Saienitisi, faifilosofia, failotu

iʻuga

E tele faʻamatalaga ma faʻavasegaga o le atamai e faʻavae i luga o manatu faʻapitoa. E pei o 8 ituaiga o atamai Gardner, 7 ituaiga o atamai, 4 ituaiga o atamai, ma sili atu.

O le faʻavasegaga o loʻo i luga e musuia mai le talitonuga o le mutilple intelligence. Matou te faʻamoemoe e mafai e la matou tusiga ona tuʻuina atu ia te oe se malamalamaaga lautele o ituaiga taʻitasi o le atamai. Atonu e te iloa o loʻo i ai le tele o gafatia ma gafatia mo lau faʻatupulaia o galuega e te leʻi iloa atoatoa. Fa'aaoga lelei ou tomai, tu'u ese i lau matata, ma fa'ate'a le fa'atauva'a i lou ala i le manuia.

💡Mana'o nisi fa'aagaga? Siaki atu ẠhaSlides taimi nei!

Fesili e Masani ona Fesiligia

O a ituaiga e 4 o le atamai?

  • Fa'amatalaga Fa'amatalaga (IQ), Fa'amatalaga Fa'alagona (EQ), Fa'amatalaga Fa'aagafesootai (SQ) ma le Fa'alavelave Fa'alavelave (AQ)
  • O a ituaiga e 7 o le atamai?

    O le foma'i su'esu'e o Howard Gardner na fa'avasegaina ituaiga o atamai nei. O lo'o aofia ai iinei i tulaga o tamaiti talenia/taleni: Linguistic, Logical-Mathematics, Spatial, Musical, Interpersonal, ma Intrapersonal.

    O a ituaiga e 11 o le atamai?

    O Gardner na muai faatuina le manatu o le fitu vaega o le atamai ae mulimuli ane faaopoopo isi ituaiga e lua o le atamai, ma i lena taimi ua faaopoopo foi isi atamai. I le faaopoopo atu i ituaiga e 9 o loʻo taʻua i luga, o loʻo i ai le 2 sili atu: atamai faʻalagona, ma le atamai fatufatuaʻi.

    Faʻamata: Topafa