Na u nka karolo?

Lihlooho tsa morao-rao ho Cybersecurity | Ho Tloha Monyetleng ho ea Tšokelong

Lihlooho tsa morao-rao ho Cybersecurity | Ho Tloha Monyetleng ho ea Tšokelong

Sebetsa

Astrid Tran 25 Jan 2024 5 min bala

Ke lihlooho life tse hatellang haholo ho Cybersecurity kajeno?

Mehleng ea kajeno ea thekenoloji e tsoetseng pele, moo re itšetlehileng haholo ka tikoloho ea dijithale, tlhokahalo ea ho netefatsa mehato e matla ea ts'ireletso ea khomphutha e bohlokoa haholo. Litšokelo tsa Cyber ​​li fapane ka tlhaho, ka palo e ntseng e eketseha ea baetsi ba lonya ba lulang ba batla ho sebelisa bofokoli lits'ebetsong tsa rona tse hokahaneng.

Sengoliloeng sena, re batlisisa ka har'a lihlooho tse mahlonoko le tsa morao-rao tsa cybersecurity, ka sepheo sa ho ruta le ho hlokomelisa ka ho sireletsa datha tsa bohlokoa le ho boloka lekunutu la dijithale.

Tafole ea likateng

Ho utloisisa Boemo ba Cybersecurity Landscape

Sebaka sa cybersecurity se lula se fetoha, se ikamahanya le litšokelo le liphephetso tse ncha. Ho bohlokoa hore likhoebo, batho ka bomong, le mekhatlo e lule e tseba ebile e le mafolo-folo litloaelong tsa bona tsa cybersecurity. Ka ho hlahloba likarolo tsa bohlokoa tsa cybersecurity, re ka khona ho loantša likotsi le ho matlafatsa ts'ireletso ea rona ea dijithale.

#1. Cybercrime le Cyberattacks

Ke e 'ngoe ea lihlooho tsa bohlokoahali ho cybersecurity. Ho ata ha bokebekoa ba Inthaneteng ho fetohile tšokelo e amang likhoebo, mebuso le batho ka ho tšoanang. Linokoane tsa marang-rang li sebelisa maqheka a fapa-fapaneng, a kang malware, phishing, ransomware, le boenjiniere ba sechaba, ho senya lisebelisoa le ho utsoa lintlha tsa bohlokoa.

Tšusumetso ea lichelete ea botlokotsebe ba marang-rang khoebong e ea hlolla, 'me likhakanyo li fana ka maikutlo a hore e tla jella moruo oa lefats'e chelete e makatsang ea $10.5 trillion selemo le selemo ka 2025, ho latela Cybersecurity Ventures.

Lihlooho tse Molemohali ho Securities| Setšoantšo: Shutterstock

#2. Litšenyehelo tsa Boitsebiso le Lekunutu la Boitsebiso

Lihlooho ho Cybersecurity li boetse li akaretsa litlolo tsa data le lekunutu. Ha ho bokelloa lintlha ho tsoa ho bareki, lik'hamphani tse ngata li tšepisa sephiri se matla sa data. Empa pale eohle e fapane. Litlolo tsa data lia etsahala, ho bolelang hore tlhahisoleseling e ngata ea bohlokoa e pepesitsoe, ho kenyeletsoa boitsebiso ba motho, lirekoto tsa lichelete, le thepa ea mahlale ho batho ba sa lumelloeng. Mme potso ke hore, na bareki bohle ba tsebisitsoe ka eona?

Ka palo e ntseng e eketseha ea lik'hamphani tse bolokang palo e kholo ea data, ho na le tlhoko e potlakileng ea ho netefatsa liketso tse matla ho thibela tlhahisoleseling ea lekunutu hore e se ke ea tsoa. E tla hammoho le lipalo-palo tsa lekunutu tsa Data tse tsoang ho IBM Security li senola ho teba ha boemo; ka 2020, karolelano ea litšenyehelo tsa tlolo ea data e fihlile ho $ 3.86 milione.

#3. Cloud Security

Ho amoheloa ha mahlale a maru ho fetotse tsela eo likhoebo li bolokang le ho fihlella data ka eona. Leha ho le joalo, phetoho ena e tlisa likotsi tse ikhethang tsa cybersecurity le lihlooho tse khahlisang tsa cybersecurity. Mafu a seoa a khothalelitse nako ea khauta ea ho sebetsa hole, ho a khonahala hore basebetsi ba sebetse kae kapa kae ka nako efe kapa efe sesebelisoa. 'Me ho etsoa boiteko bo bongata ho netefatsa hore na basebetsi ke bo-mang. Ho feta moo, likhoebo li sebelisana le bareki le balekane ba maru. Sena se baka ho tšoenyeha ho hoholo ka ts'ireletso ea maru.

Ka 2025, ho hakanngoa hore 90% ea mekhatlo lefats'e ka bophara e tla sebelisa lits'ebeletso tsa maru, ho hloka mehato e matla ea ts'ireletso ea maru, Gartner o tlaleha. Mekhatlo e tlameha ho sebetsa ka thata ho sebetsana le mathata a ts'ireletso ea leru, ho kenyeletsoa lekunutu la data, ho boloka lisebelisoa tsa maru, le ho thibela phihlello e sa lumelloeng. Ho na le mokhoa oa mohlala o arolelanoang oa boikarabelo, moo CSP e ikarabellang bakeng sa ho sireletsa lisebelisoa tsa eona ha mosebelisi oa leru a le hook bakeng sa ho sireletsa data, lits'ebetso, le phihlello libakeng tsa bona tsa maru. 

Lihlooho tsa ts'ireletso ea cyber - Ts'ireletso ea litšebeletso tsa Cloud

#4. Tšireletso ea IoT

Lihlooho tsa mantlha ho Cybersecurity? Keketseho e potlakileng ea lisebelisoa tsa Marang-rang ea Lintho (IoT) e hlahisa liphephetso tse ncha tsa cybersecurity. Ka lintho tsa letsatsi le letsatsi tse seng li hokahane le Marang-rang, bofokoli bo ho IoT ecosystem bo bula mamati a hore linokoane tsa marang-rang li ka tlatlapa.

Ka 2020, ho hakanngoa hore ho na le karolelano ea lisebelisoa tse 10 tse hoketsoeng lelapeng le leng le le leng la US. Pampiri ena ea lipatlisiso e hlalositse maemo a rarahaneng a IoT e le sebaka sa marang-rang se hokahaneng sa bonyane lisebelisoa tse 10 tsa IoT. Leha mefuta e fapaneng e fa basebelisi mefuta e mengata ea likhetho tsa lisebelisoa, hape ke karolo e tlatsetsang ho arohaneng ha IoT mme e tla le litaba tse ngata tsa ts'ireletso. Mohlala, batšoantšisi ba lonya ba ka shebana le lisebelisoa tse bohlale tsa lapeng, lisebelisoa tsa bongaka kapa lisebelisoa tsa bohlokoa. Ho netefatsa mehato e thata ea ts'ireletso ea IoT e tla ba bohlokoa ho thibela litlolo tse ka bang teng.

#5. AI le ML ho Cybersecurity

AI (Artificial Intelligence) le ML (Thuto ea Mochine) li fetotse liindasteri tse fapaneng haholo, ho kenyelletsa le cybersecurity. Ka ho sebelisa mahlale ana, litsebi tsa cybersecurity li ka khona ho bona lipaterone, liphoso le litšokelo tse ka bang teng ka katleho e kholo.

Ka ts'ebeliso e ntseng e eketseha ea li-algorithms tsa ho ithuta ka mochini (ML) lits'ebetsong tsa cybersecurity le ts'ebetso ea cyber, re hlokometse ho hlaha ha tse latelang. mekhoa mateanong a AI le cybersecurity:

  1. Maano a ts'ireletso a nang le tsebo ea AI a bonts'a monyetla oa ho ba mehato e metle ka ho fetisisa ea ts'ireletso khahlanong le ts'ebetso ea bosholu. 
  2. Mefuta e hlalosoang ea AI (XAI) e etsa hore lits'ebetso tsa cybersecurity li sireletsehe haholoanyane.
  3. Ts'ebetso ea demokrasi ea lipehelo tsa AI e theola litšitiso tsa ho kena lits'ebetsong tsa ts'ireletso ea cybersecurity.

Ho na le tšabo ea hore AI e nka sebaka sa boitseanape ba batho ho cybersecurity, leha ho le joalo, litsamaiso tsa AI le ML le tsona li ka ba kotsing ea ho hlekefetsoa, ​​​​ho hloka hore ho behoe leihlo khafetsa le ho ikoetlisa hape ho lula mohato o le mong ka pele ho linokoane tsa marang-rang.

lihlooho tse mabapi le cybersecurity
Lihlooho ho Cybersecurity - Na liroboto li ka nkela batho sebaka lefatšeng le sireletsehileng la cyber?

#6. Litlhaselo Tsa Boenjiniere ba Sechaba

Litlhaselo tsa Boenjiniere ba Sechaba ke tse ling tsa lihlooho tse khahlisang tsa cybersecurity tseo batho ba kopanang le tsona khafetsa. Ka ho eketseha ha mekhoa e tsoetseng pele ea boenjiniere ba sechaba, linokoane tsa marang-rang li atisa ho sebelisa tšekamelo ea batho le tšepo. Ka ho thetsa kelello, e thetsa basebelisi ho etsa liphoso tsa ts'ireletso kapa ho fana ka tlhahisoleseling ea bohlokoa. Ka mohlala, li-imeile tsa phishing, bomenemene ba thelefono, le boiteko ba ho iketsa motho e mong le e mong li qobella batho ba sa lebellang hore ba fane ka tlhahisoleseding ea bohlokoa.

Ho ruta basebelisi ka maqheka a boenjiniere ba sechaba le ho hlokomelisa batho ho bohlokoa ho loants'a tšokelo ena e atileng. Bohato ba bohlokoa ka ho fetisisa ke ho kokobela le ho kopa thuso ho litsebi neng kapa neng ha u fumana mangolo-tsoibila kapa mehala kapa litemoso mabapi le tlhahisoleseling e lutlang e hlokang hore u romelle phasewete ea hau le likarete tsa mokitlane.

#7. Karolo ea Basebetsi ho Cybersecurity

Lihlooho tse chesang tsa cybersecurity li boetse li bua ka bohlokoa ba basebetsi ho thibela botlokotsebe ba marang-rang. Leha ho na le tsoelo-pele ea mahlale a morao-rao, liphoso tsa batho e ntse e le e 'ngoe ea lintho tse tlatselitseng haholo litlhaselong tse atlehileng tsa cyber. Hangata linokoane tsa marang-rang li sebelisa monyetla oa ho hloka temoho ha basebetsi kapa ho latela melaoana e thehiloeng ea cybersecurity. Phoso e atileng haholo ke tlhophiso e fokolang ea password e sebelisoang habonolo ke linokoane tsa marang-rang. 

Mekhatlo e hloka ho tsetela ho mananeo a matla a koetliso ea cybersecurity ho ruta basebetsi ho lemoha litšokelo tse ka bang teng, ho kenya ts'ebetsong. mekhoa e matla ea password, lisebelisoa tsa sechaba tse sebelisang, le ho utloisisa bohlokoa ba ho boloka software le lisebelisoa li le nakong. Ho khothaletsa moetlo oa cybersecurity ka har'a mekhatlo ho ka fokotsa haholo likotsi tse bakoang ke liphoso tsa batho.

cyber security lihlooho tsa bohlokoa
Lihlooho ho Cybersecurity | Setšoantšo: Shutterstock

Litsela tsa bohlokoa

Lihlooho tsa cybersecurity li fapane ebile li lula li fetoha, li totobatsa tlhokeho ea mehato e matla ho sireletsa maphelo a rona a dijithale. Ka ho etelletsa pele litloaelo tse matla tsa ts'ireletso ea cyber, mekhatlo le batho ka bomong ba ka fokotsa likotsi, ba sireletsa tlhahisoleseling, le ho thibela ts'enyehelo e ka bakoang ke litšokelo tsa cyber.

💡Lula u falimehile, ithute uena le lihlopha tsa hau, 'me u tsoele pele ho ikamahanya le maemo a matla a cybersecurity ho boloka botsitso ba tikoloho ea rona ea dijithale. Lokisetsa nehelano e hohelang le e sebetsanang le Ahaslides. Re netefatsa khupamarama ya data ya hao le tshireletseho.