Maluso a moyo amafunikira kuti mwana aliyense akule bwino komanso kuti azitha kuchita bwino m'tsogolo. Maluso apamoyowa amathandizira ana kukhala ndi malingaliro amphamvu kuti azitha kuyang'ana mbali zosiyanasiyana za moyo ndikukhala anthu odalirika, odziyimira pawokha, komanso odziwa ntchito.
Kotero, zomwe ziri zofunika kwambiri luso la moyo kwa ophunzira kuphunzira? Mndandanda wa maluso a moyo ndi wotakata komanso wosiyanasiyana, koma palibe nthawi yokwanira yoti muphunzire zonse nthawi imodzi. Komabe, aphunzitsi ndi makolo atha kuthera nthawi akuyang'ana zomwe mwana aliyense amachita bwino ndi zofooka zake, ndipo kupanga maphunzilo oyenerera pa moyo wa aliyense wa iwo kungakhale njira yabwino.
M'nkhaniyi, talemba za 14 zofunika kwambiri pa moyo wa ophunzira azaka zonse, kuphatikizapo luso la moyo kwa ophunzira olumala, lomwe lingathe kupangidwa mwadala ndi zochita za tsiku ndi tsiku.
M'ndandanda wazopezekamo
- Kuwongolera ndalama
- Kudzilamulira
- Kuthetsa kusamvana
- Kulanga
- Kukhala othokoza
- Intelligence Emotional
- nthawi kasamalidwe
- Maganizo ovuta
- Phunzirani kunena kuti AYI
- Phunzirani momwe mungathanirane ndi kulephera
- Ugwirizano
- Maluso
Maluso amoyo kwa ophunzira #1 - Kasamalidwe kazachuma
Luso lazachuma ndi luso lofunikira pa moyo wa ophunzira akamakula. Pozindikira bwino zandalama zaumwini, ophunzira amatha kupanga zisankho zodziwika bwino pazandalama ndikupanga maziko olimba achuma chawo.
Maluso ogwirira ntchito amatanthawuza kwambiri ophunzira omwe ali ndi luntha lanzeru. Ndi maluso odziyimira pawokha awa, azitha kumvetsetsa ndikuwongolera ndalama, kuyeza, ndikuchita nawo ntchito zothetsera mavuto zokhudzana ndi zochitika za tsiku ndi tsiku.
Maluso a moyo kwa ophunzira #2 - Kudzilamulira
Maluso ena ofunikira pamoyo wa ophunzira ndi Kudziyimira pawokha pamene akuyamba ulendo wawo wofuna kudziyimira pawokha komanso kukula kwawo. Malusowa amapatsa mphamvu ophunzira kutenga umwini wa miyoyo yawo, kukhala ndi zolinga, ndikupanga zisankho zomwe zimagwirizana ndi zomwe amakonda komanso zokhumba zawo.
Zimakhudzanso zochitika zodziwunikira, zomwe zimalimbikitsa ophunzira kuganizira zomwe akumana nazo, mphamvu zawo, ndi madera omwe akukulirakulira, kukulitsa chidziwitso chawo komanso kulimbikitsa chitukuko chaumwini mosalekeza.
Kuonjezera apo, kuphunzira za kudziyimira pawokha kungawathandize kumvetsetsa bwino za kudziyimira pawokha. Sadzawopa kuyankhula pa zosowa zawo, maufulu, ndi malingaliro awo, zomwe zimawapatsa chidaliro ndi luso lodziyimira pawokha m'malo osiyanasiyana.
Maluso amoyo kwa ophunzira #3 - Kuthetsa kusamvana
Maluso a moyo kwa ophunzira monga luso lotha kuthetsa mikangano alinso ofunika. Pophunzitsa kukambirana, kumvetsera mwachidwi, ndi chifundo, timawakonzekeretsa ndi njira zabwino zothetsera mikangano.
Maluso amenewa samangochepetsa kupsinjika maganizo komanso amalimbikitsa kumvetsetsa ndi kulimbikitsa thanzi labwino. Ophunzira amaphunzira kulankhulana ndi zosowa zawo, kumvera ena chisoni, ndikuyesetsa kupeza mayankho opindulitsa, kupanga malo ogwirizana komanso ogwirizana.
Maluso amoyo kwa ophunzira #4 - Kudziletsa
Kudziletsa nthawi zonse kumabwera pamwamba pa luso lodziwongolera la ophunzira oyambira omwe amafunika kukhala nawo. Kumaphatikizapo kukulitsa luso lolamulira zochita, malingaliro, ndi malingaliro a munthu pokwaniritsa zolinga za nthaŵi yaitali.
Pokhala odziletsa, ophunzira amakulitsa zizoloŵezi za kuika maganizo pawo, kupirira, ndi udindo. Amaphunzira kuika zinthu zofunika patsogolo, kugwiritsa ntchito bwino nthawi yawo, ndi kukana zododometsa kapena ziyeso zomwe zingawalepheretse kupita patsogolo.
Kudziletsa kumathandizira ophunzira kukhala odzipereka ku maphunziro awo, kukhala ndi moyo wathanzi, ndikupanga zisankho zomwe zimagwirizana ndi zomwe amakonda komanso zomwe amalakalaka, zomwe zimatsogolera kukukula kwawo komanso kuchita bwino.
Maluso a moyo kwa ophunzira #5 - Kukhala othokoza
Kungakhale kulakwitsa kwakukulu ngati aphunzitsi ndi makolo saika "kuphunzira kukhala oyamikira" mu luso lapamwamba la moyo wa ophunzira. Kuyamikira kumakulitsa malingaliro abwino, kumalimbikitsa kulimba mtima, komanso kumawonjezera moyo wabwino. Mwa kuphunzitsa ophunzira kuyamikira zabwino zimene ali nazo m’miyoyo yawo ndi kusonyeza kuyamikira kwa ena, timakulitsa mkhalidwe wokhutira, wachifundo, ndi wodzichepetsa.
Poyeserera, ophunzira amatha kulemba makalata othokoza kwa munthu yemwe wasintha moyo wawo. Atha kukhala mphunzitsi, kholo, bwenzi, kapena phungu.
Maluso a moyo kwa ophunzira #6 - Emotional Intelligence
Ngati ophunzira akufuna kukhala atsogoleri apamwamba m'tsogolomu, ndikofunikira kuwaphunzitsa maluso amoyo monga Emotional intelligence. Limatanthauza kumvetsetsa ndi kusamalira malingaliro awo, pamodzi ndi kudzizindikira, chifundo, ndi kulankhulana kogwira mtima. Pokulitsa lusoli, ophunzira amatha kumvetsetsa ndikuwongolera momwe akumvera, kuyang'ana momwe amachitira zinthu, ndikupanga ubale wolimba.
Luntha lamalingaliro limathandizira atsogoleri kulimbikitsa ndi kulimbikitsa ena, kuthetsa mikangano, ndikupanga zisankho zolingalira potengera malingaliro ndi chifundo. Poika patsogolo chitukuko cha nzeru zamaganizo, ophunzira amapeza zida zokhala atsogoleri ogwira mtima komanso achifundo omwe angathe kulimbikitsa ndi kulimbikitsa omwe ali nawo pafupi.
Maluso amoyo kwa ophunzira #7 - Kasamalidwe ka nthawi
Maluso a moyo pa zosowa zapadera: Kuphunzitsa ophunzira kugwiritsa ntchito nthawi yawo moyenera. Zonse ndi zowaphunzitsa momwe angakhazikitsire ntchito patsogolo, kukhala ndi zolinga, komanso kukwaniritsa nthawi yomaliza. Kusamalira nthawi ndiyo njira yabwino kwambiri yolimbikitsira bungwe ndi zokolola.
Njira yosavuta yopititsira patsogolo luso la moyo kwa ophunzira ndikuwafunsa kuti apange ndandanda kapena mndandanda wa zochita. Atha kuphunzira kulinganiza ntchito ndikugawa nthawi yokhazikika pazochitika zilizonse. Ndi chizolowezi chokhazikika, kasamalidwe ka nthawi kumakhala chizolowezi chachilengedwe, zomwe zimapangitsa kuti pakhale zokolola zambiri komanso kuchepetsa nkhawa.
Maluso a moyo kwa ophunzira #8 - Kuganiza mozama
Ndikoyenera kudziwa kuti ophunzira ayenera kuphunzira kuganiza mozama mwamsanga. Sikuti amangophunzira luso la moyo wamaphunziro komanso amagwiritsidwa ntchito pazochitika za tsiku ndi tsiku. Kukulitsa kuganiza mozama mozama kumathandiza ophunzira kusanthula zambiri, kuwunika mfundo, ndi kupanga zisankho zanzeru. Imalimbikitsa kuganiza momveka bwino komanso kuthetsa mavuto.
Ophunzira atha kuyesa kuganiza mozama posanthula mozama nkhani yankhani. Atha kuwunika kukhulupirika kwa gwero, kuzindikira kukondera kulikonse kapena zolakwika zomveka pamikangano yomwe yaperekedwa, ndikuwunika umboni woperekedwa kuchirikiza zonenazo.
Luso la moyo kwa ophunzira #9 - Phunzirani kunena kuti AYI
Si ambiri aife amene anganene kuti AYI wina akakufunsani zabwino popanda kudziimba mlandu, makamaka kuntchito. Kuphunzira kunena kuti "ayi" ndi luso lothandizira moyo lomwe ophunzira ali nalo. Zimawaphunzitsa mmene angadziikire malire, kuika zinthu zofunika patsogolo pa moyo wawo, ndiponso kusankha zochita molimba mtima.
Kunena kuti “ayi” mwaulemu komanso molimba mtima kumalola ana kufotokoza malire awo pamene akusungabe maubwenzi abwino. Atha kuyeseza pochita sewero la zochitika zosiyanasiyana ndikuphunzira kufotokoza zifukwa zawo ndi njira zina pamene akukana pempho. Mwa kudziŵa luso limeneli, ana amapeza kudzidalira, kudzidalira, ndi luso lotha kugwiritsira ntchito bwino nthaŵi ndi zochita zawo.
Maluso amoyo kwa ophunzira #10 - Yang'anani ndi kulephera
Mwambi wina wakale wa Chitchaina umati, ‘Kulephera ndiko gwero la chipambano’; Ana ambiri safuna kuzindikira mwambi uwu. Ana ayenera kuphunzira kuthana ndi zolephera mwamsanga chifukwa ndi luso lofunika kwambiri pa moyo lomwe limawakonzekeretsa kukumana ndi zovuta zosapeŵeka za moyo.
Kuphatikiza apo, amvetsetsa kuti kukwaniritsa zolinga kumatenga nthawi, khama, ndipo nthawi zina kuyesa kangapo. Zimawathandiza kuti asakhumudwe ndi zolephera zoyamba ndipo zimawathandiza kukhala ndi zolinga zomwe angathe kuzikwaniritsa.
Maluso amoyo kwa ophunzira #11 - Kugwirizana
Maluso ogwirira ntchito amaphatikiza kugwira ntchito moyenera m'magulu, kulemekeza malingaliro osiyanasiyana, ndikuthandizira ku zolinga zamagulu. Luso limeneli ndi lofunika kwa maphunziro ndi akatswiri.
Njira imodzi yabwino yophunzitsira mgwirizano ndiyo kugwira ntchito limodzi. Ukhoza kukhala mpikisano pakati pa magulu. Ophunzira amagawidwa m'magulu ndipo amatenga nawo mbali pazovuta kapena mipikisano yomwe imafunikira kuti agwirizane, kulumikizana, ndikukonzekera njira limodzi.
Maluso amoyo kwa ophunzira #12 - Maluso ochezera
Maluso ochezera a pa Intaneti ndi ofunika kwambiri pazochitika za tsiku ndi tsiku za mwana aliyense. Makamaka, pophunzitsa maluso a moyo kwa ophunzira omwe ali ndi autism, mutha kuganizira zoyambira ndi maluso ochezera chifukwa zitha kupititsa patsogolo moyo wawo.
Kuphunzitsa maluso okhudzana ndi chikhalidwe cha anthu kungaphatikizepo sewero, nkhani zamagulu, kupanga zitsanzo, ndikupereka mwayi woyeserera ndi mayankho. Imathandiza ophunzira kukhala ndi moyo wabwino m'maganizo, kumawonjezera luso lawo lolankhulana, komanso kumalimbikitsa mayanjano abwino m'malo osiyanasiyana.
Momwe Mungapangire Maphunziro a Maluso a Moyo Kuti Akhale Osangalatsa komanso Osangalatsa kwa Ophunzira
Kwa zaka zambiri, maphunziro a luso la moyo akhala opanda chidwi kwa ophunzira chifukwa akuwoneka kuti sakugwirizana ndi zosowa zawo komanso zomwe amakonda. Kuti muthane ndi vutoli ndikupanga mapulogalamu a luso la moyo kusukulu kukhala osangalatsa komanso osangalatsa, lingalirani njira izi:
- Zochita Pamanja
Phatikizani zochitika zochitirana zinthu ndi manja m'masukulu, kuphunzitsa maluso amoyo omwe amalola ophunzira kuchita ndikugwiritsa ntchito maluso omwe akuphunzira. Izi zingaphatikizepo sewero, kuyerekezera, ntchito zamagulu, ndi ntchito zothetsera mavuto.
- Mgwirizano Wophunzira
Limbikitsani mgwirizano ndi mgwirizano pakati pa ophunzira. Pangani ntchito ndi mapulojekiti omwe amafunikira kuti azigwirira ntchito limodzi, kugawana malingaliro, ndi kuphunzira kuchokera kwa wina ndi mnzake. Limbikitsani kuyanjana kwa anzawo ndikupereka mwayi
- Kusintha
Konzani zomwe mwaphunzira pophatikiza zinthu zamasewera, monga ma point system, zovuta, ndi mphotho. Izi zitha kukulitsa chilimbikitso, kuchitapo kanthu, ndi malingaliro opambana.
- Maulendo Akumunda ndi Olankhula Alendo
Konzani maulendo opita kumalo ofunikira amderalo kapena itanani olankhula alendo omwe angafotokoze zomwe akumana nazo zokhudzana ndi luso la moyo lomwe akuphunzitsidwa. Izi zimawonjezera gawo lothandiza komanso lenileni pamaphunziro.
- Kulingalira ndi Kudzipenda
Perekani mwayi kwa ophunzira kuti aganizire za maphunziro awo ndikugwiritsa ntchito luso lawo m'njira zothandiza. Alimbikitseni kulemba m’mabuku, kukhala ndi zolinga, ndi kuganizira mmene apitira patsogolo. Kondwerani zopambana ndikuvomereza kukula komwe adapeza.
- Pangani izo Interactive
Limbikitsani kutengapo mbali kwa ophunzira ndi kuchitapo kanthu pophatikiza zinthu zomwe zimakambirana m'maphunziro. Gwiritsani ntchito makina oyankha movutikira, kuvota pa intaneti, mafunso okambirana, kapena zokambirana zamagulu ang'onoang'ono kuti mulimbikitse kutengapo gawo mwachangu.
Zitengera Zapadera
Sikochedwa kwambiri kapena kuchedwa kuti tibweretse maphunziro ochulukirapo a luso la moyo kwa ophunzira. Koma kupanga ophunzira kukhala otanganidwa komanso osangalala nthawi zonse ndi ntchito yovuta. Pofuna kupanga maphunziro abwino kwambiri a moyo kwa ophunzira amitundu yonse, dziwani kuti kuyanjana ndiye chinsinsi chakuchita nawo m'kalasi.
Ref: Forbes
