Lefatšeng le rarahaneng la khoebo, kutloisiso ea boitšoaro ba mokhatlo ke ea bohlokoa. Empa hantle-ntle boitšoaro ba mokhatlo ke bofe? Ke lefapha la lihlopheng tse fapaneng tse hlahlobang boitšoaro ba batho ka bomong, lihlopha le meaho ka har'a mokhatlo. Sepheo sa eona se seholo ke ho sebelisa tsebo ena ho ntlafatsa katleho le katleho ea mokhatlo.
Tafole ea likateng
Ha re keneng ka hare ho lintlha tsa mantlha tsa boitšoaro ba mokhatlo le bohlokoa ba ona mosebetsing oa sejoale-joale.
Boitšoaro ba Mokhatlo ke Eng?
Boitšoaro ba mokhatlo ke lefapha la lithuto tse ngata tse tsoang ho psychology, sociology, anthropology, le mahlale a tsamaiso. Sepheo sa eona sa mantlha ke ho utloisisa boitšoaro ba batho maemong a mokhatlo, mokhatlo ka boona, le tšebelisano lipakeng tsa tse peli.
Karolo ena ea boithuto e batlisisa phello eo batho ka bomong, lihlopha, le meaho ba nang le eona boitšoarong ba mokhatlo. Sepheo ke ho bolela esale pele boitšoaro bo joalo le ho sebelisa tsebo ena ho ntlafatsa katleho ea mokhatlo.
Bohlokoa ba Boitšoaro ba Mokhatlo
Boithuto ba boits'oaro ba mokhatlo bo bohlokoa tikolohong ea sejoale-joale ea khoebo. E kenya letsoho tsamaisong le bophelong bo botle ba mokhatlo ofe kapa ofe, e fana ka lintlha le lisebelisoa tsa bohlokoa bakeng sa ho sebetsana le likarolo tsa batho tsa sebaka sa mosebetsi, e qetellang e lebisa katlehong e matla ea mokhatlo, ho sebetsa hantle le ho tšoarella.
- Kutloisiso ea Matla a Basebetsi: Boitšoaro ba mokhatlo bo fana ka kutloisiso e tebileng ea hore na batho ba itšoara joang ka har'a mokhatlo. Ho utloisisa matla ana ho thusa batsamaisi le baetapele ho lebella le ho laola mathata a hlahang ho tsoa boitšoarong ba motho ka mong le ba sehlopha.
- Tsamaiso le Boetapele bo Sebetsang: Kutloisiso ea boitšoaro ba mokhatlo e hlomella baetapele le batsamaisi ka litsebo tsa ho khothatsa basebetsi, ho laola maemo a sehlopha, le ho rarolla likhohlano. Sena se bohlokoa haholo libakeng tse fapaneng tsa mosebetsi moo litso le batho ba fapaneng ba sebelisanang.
- Ntlafatso ea Bophelo bo Botle ba Basebetsi le Khotsofalo: Boitšoaro ba mokhatlo bo fana ka lintlha tse thusang mekhatlo ho utloisisa hore na ke eng e susumetsang basebetsi, hore na ke eng e etsang hore ba khotsofale, le hore na ba ka atleha joang. Basebetsi ba phathahaneng hangata ba beha litholoana haholoanyane ebile ba ikemiselitse mokhatlong oa bona.
- E thusa ho Fetola Tsamaiso: Lefatšeng la kajeno la khoebo le potlakileng, phetoho e lula e le teng. OB e fana ka meralo ea ho laola liphetoho tsa mokhatlo ka katleho. Ho utloisisa hore na batho ba itšoara joang phetohong le litsela tse molemohali tsa ho buisana ka phetoho ke tsa bohlokoa bakeng sa ho fokotsa khanyetso le ho etsa bonnete ba phetoho e bonolo.
- E Khothalletsa Setso se Molemo sa Mokhatlo: Tloaelo ea mokhatlo e ama haholo boitšoaro ba basebetsi le ts'ebetso ea mokhatlo. Tloaelo e matla e ikamahanya le litekanyetso le merero ea mokhatlo 'me e khothalletsa boikutlo ba boitsebahatso le ho ba setho har'a basebetsi.
- E tšehetsa Phapano le Kenyeletso: Ha libaka tsa mosebetsi li ntse li eketseha, ho utloisisa boitšoaro ba mokhatlo ho thusa mekhatlo ho ananela le ho kopanya maikutlo a fapaneng. Sena ha se khothaletse ho kenyeletsoa feela empa se boetse se susumetsa boqapi le boiqapelo.
- Ho Etsa Liqeto ka Leano: Melao-motheo ea boitšoaro ea mokhatlo e thusa ho etsa liqeto tse molemo ka ho fetisisa ka ho ela hloko karolo ea botho maqheka ohle a mokhatlo. Sena se tiisa hore liqeto li na le monyetla oa ho amoheloa le ho kengoa tšebetsong ka katleho.
Likarolo tse 4 tsa Bohlokoa tsa Boitšoaro ba Mokhatlo
Boitšoaro ba mokhatlo ke tšimo e rarahaneng le e nang le likarolo tse ngata e ka aroloa ka ho pharaletseng ka likarolo tse 'nè tsa bohlokoa. E 'ngoe le e' ngoe ea likarolo tsena e phetha karolo ea bohlokoa ho utloisisa le ho ntlafatsa ts'ebetso ea mekhatlo.
Boitšoaro ba Motho ka Mong
Karolo ena e shebana le boitšoaro, maikutlo le ts'ebetso ea basebetsi ka bomong ka har'a mokhatlo. Karolo ena e bohlokoa hobane setho se seng le se seng sa mokhatlo se tlisa botho ba sona, liphihlelo, le maikutlo a bona sebakeng sa mosebetsi, se susumetsang tsela eo ba sebelisanang le ba bang ka eona, tšebetso ea bona ea mosebetsi, le tlatsetso ea bona ka kakaretso mokhatlong.
Libaka tse ka sehloohong tse khahlang li kenyelletsa:
- botho: Kamoo litšoaneleho tse ikhethang tsa motho li susumetsang boitšoaro ba bona le litšebelisano tsa bona mosebetsing.
- temoho: Kamoo batho ba tolokang le ho utloisisa tikoloho ea mokhatlo oa bona.
- Tšusumetso: Ke eng e susumetsang batho ho etsa lintho ka mekhoa e itseng le mokhoa oa ho ntlafatsa tšusumetso ea bona ea ho ntlafatsa ts'ebetso.
- Ho ithuta le Ntšetso-pele: Mekhoa eo ka eona basebetsi ba fumanang kapa ba fetolang litsebo, tsebo le boitšoaro.
- Maikutlo: Tsena ke litlhahlobo tseo basebetsi ba nang le tsona mabapi le likarolo tse fapaneng tsa tikoloho ea bona ea mosebetsi, joalo ka mosebetsi oa bona, basebetsi-'moho le bona, kapa mokhatlo ka boeona.
- Ho Etsa Liqeto le ho Rarolla Mathata: Sena se kenyelletsa ho utloisisa mekhoa e fapaneng ea ho etsa liqeto, tšebeliso ea kahlolo, le ts'ebeliso ea bokhoni ba ho nahana ka botebo.
Boitšoaro ba Sehlopha
Boitšoaro ba sehlopha maemong a mokhatlo bo bolela liketso, litšebelisano, le matla a hlahang har'a batho ka bomong ha ba kopana ka lihlopha kapa lihlopha. Ho utloisisa boits'oaro ba sehlopha ho bohlokoa bakeng sa mekhatlo hobane e ka ama ts'ebetso e akaretsang, khotsofalo ea basebetsi, le phihlello ea merero ea mokhatlo.
Sena se kenyelletsa thuto ea:
- Matla a Lihlopha: Tsela eo batho ba sebelisanang ka eona, ba sebelisanang 'moho, le ho finyella lipakane ka har'a sehlopha.
- Mekhoa ea Puisano: Phallo ea tlhahisoleseling ka har'a lihlopha, ho kenyeletsoa litšitiso tsa puisano e ntle.
- Mekhoa ea Boetapele le Tsamaiso: Mekhoa e fapaneng ea boetapele le botsamaisi e ama boitšoaro le tšebetso ea sehlopha.
- Khohlano le Puisano: Maemo a likhohlano ka har'a lihlopha le maano a lipuisano le tharollo ea likhohlano.
- Litloaelo le Tumellano ea Sehlopha: Lihlopha li theha litloaelo tsa tsona, e leng litekanyetso tse arolelanoang tsa boitšoaro tseo litho li lebelletsoeng ho li latela.
- Matla le Lipolotiki ka Lihlopha: Matla a matla ka har'a sehlopha, joalo ka hore na ke mang ea nang le bolaoli le hore na bo sebelisoa joang, bo ka ama boitšoaro ba sehlopha.
Sebopeho sa Mokhatlo le Setso
Tsena ke lintlha tse peli tsa mantlha tsa boits'oaro ba mokhatlo tse susumetsang haholo tsela eo k'hamphani e sebetsang le ho sebetsa ka eona. Ka bobeli li na le karolo ea bohlokoa ho bopeng boitšoaro le maikutlo a basebetsi, 'me ho li utloisisa ho bohlokoa bakeng sa tsamaiso le boetapele bo atlehileng.
Lintlha tse ka sehloohong tsa boitšoaro ba sehlopha li kenyelletsa:
- Moralo le Sebopeho sa Mokhatlo: Kamoo sebopeho sa mokhatlo se amang tšebetso ea sona le boitšoaro ba basebetsi.
- Tloaelo ea Mokhatlo: Litloaelo, litumelo le litloaelo tse arolelanoang tse amang tikoloho ea sechaba le boitšoaro ka har'a mokhatlo.
- Matla le Lipolotiki: Karolo ea matla a matla le boitšoaro ba lipolotiki ho bopeng bophelo ba mokhatlo.
Mekhoa ea Mokhatlo le Tsamaiso ea Liphetoho
Sebaka sena se tsepamisitse maikutlo ho matla a phetoho ka hare ho mokhatlo le mekhoa e fapaneng e tšehetsang kapa e tsamaisang liphetoho tsena. Sebaka sena se bohlokoa bakeng sa ho netefatsa hore mekhatlo e ikamahanya ka katleho le liphephetso le menyetla ea kahare le kantle.
Ha re hlahlobeng lihlooho tsa bohlokoa sebakeng sena:
- Fetola Puso: Fetola tsamaiso e sebetsana le maano le mekhoa ea ho laola phetoho ea mokhatlo ka katleho.
- Mekhoa ea ho Etsa Liqeto: Liqeto li etsoa joang ka har'a mekhatlo le lintlha tse susumetsang lits'ebetso tsena.
- Lintho tse ncha le bokhoni: Ho matlafatsa tikoloho e khothaletsang boqapi le tharollo ea mathata.
Tšusumetso ea Boitšoaro ba Mokhatlo Litloaelong tsa HR
Boitšoaro ba mokhatlo bo ama likarolo tse fapaneng tsa mesebetsi ea HR, ho tloha ho hira le ho khetha ho isa koetlisong, nts'etsopele le taolo ea ts'ebetso. Mona ke tlhaloso e qaqileng ea hore na boitšoaro ba mokhatlo bo ama mekhoa ea HR joang:
Ho hira le ho Khetha
Boitšoaro ba mokhatlo bo totobatsa bohlokoa ba ho amahanya botho ba motho le litekanyetso tsa hae le mosebetsi le moetlo oa mokhatlo. Kutloisiso ena e thusa litsebi tsa HR ho theha litlhaloso tse sebetsang haholoanyane tsa mosebetsi, ho khetha liteishene tse nepahetseng tsa ho hira, le ho rala mekhoa ea lipuisano e sa hlahlobeng litsebo feela empa le setso le maemo a mosebetsi.
Ho feta moo, lintlha tse tsoang lithutong tsa boits'oaro ba mokhatlo mabapi le melemo ea tataiso e fapaneng ea basebetsi ho HR ho kenya ts'ebetsong maano a kenyeletsang a ho hira, ka sepheo sa ho aha basebetsi ba tlisang maikutlo a fapaneng le mekhoa ea ho rarolla mathata.
Koetliso le Ntlafatso
Likhopolo tsa boits'oaro ba mokhatlo, joalo ka mekhoa ea ho ithuta le melao-motheo ea thuto ea batho ba baholo, e fana ka tlhahiso ea moralo oa mananeo a koetliso. HR e sebelisa lintlha tsena ho theha koetliso e sa itšetlehang ka bokhoni feela empa e shebane le ho ntlafatsa puisano, tšebelisano 'moho le boetapele.
Boitšoaro ba mokhatlo bo boetse bo lumella kutloisiso ea litabatabelo tsa basebetsi le bakhanni ba ts'usumetso, e leng sebaka sa bohlokoa ho OB, se nolofalletsang HR ho hlophisa merero ea nts'etsopele ea motho ka mong le moralo oa ho latellana ka katleho.
Tsamaiso ea Tsamaiso
Boitšoaro ba mokhatlo bo fana ka likhopolo tse fapaneng tsa khothatso (mohlala, sehlopha sa Maslow sa litlhoko, khopolo ea lintlha tse peli ea Herzberg) eo HR a ka e sebelisang ho rala litsamaiso tsa tsamaiso ea ts'ebetso. Litsamaiso tsena li ikemiselitse ho khothatsa basebetsi ka ho ba fa tlhompho, meputso le menyetla ea tsoelo-pele ea mosebetsi.
Ho feta moo, boitšoaro ba tlhophiso bo hatisa bohlokoa ba maikutlo a sebetsang hantle. HR e kenyelletsa sena ka ho nts'etsapele lits'ebetso tsa tlhahlobo ea ts'ebetso tse hahang, tse tloaelehileng, tse tsamaellanang le lipheo tsa motho ka mong le tsa mokhatlo.
Likamano tsa Basebetsi
Boitšoaro ba mokhatlo bo fana ka leseli mabapi le taolo ea likhohlano le maano a tharollo. HR e sebelisa maano ana ho sebetsana le likhohlano tsa sebaka sa mosebetsi, ho netefatsa tikoloho ea mosebetsi e lumellanang.
Fetola Puso
Boitšoaro ba mokhatlo bo fana ka mekhoa ea ho utloisisa hore na basebetsi ba itšoara joang ha ba fetoha. HR e sebelisa tsebo ena ho rera mehato ea phetoho, ho netefatsa puisano e hlakileng, koetliso le tšehetso ho basebetsi ho fokotsa liphetoho le ho fokotsa khanyetso.
Ho E Phetha!
Tšebelisano lipakeng tsa boitšoaro ba mokhatlo le mehloli ea batho e bohlokoa bakeng sa nts'etsopele le taolo e akaretsang ea basebetsi ba mokhatlo. Le hoja boitšoaro ba mokhatlo bo fana ka motheo oa theory bakeng sa ho utloisisa boitšoaro ba basebetsi, mehloli ea batho e fetolela lintlha tsena ka mekhoa le mekhoa e sebetsang.
Ho utloisisa hore na boitšoaro ba mokhatlo ke bofe le bohlokoa ba ona ke habohlokoa bakeng sa mokhatlo ofe kapa ofe o batlang ho ntlafatsa katleho ea sebaka sa mosebetsi, ho ntlafatsa khotsofalo ea basebetsi, le ho khothalletsa tikoloho ea mosebetsi e ntle le e hlahisang litholoana. Tsebo ena e lumella baetapele le batsamaisi ho tsamaisa ka nepo mathata a litšebelisano le boitšoaro ba batho ka har'a mokhatlo.
