O oe o se tagata auai?

STEM Aoga | Ta'iala atoatoa mo Faiaoga ma Tagata A'oa'o | 2024 Fa'afouga

STEM Aoga | Ta'iala atoatoa mo Faiaoga ma Tagata A'oa'o | 2024 Fa'afouga

A'oa'oga

Astrid Tran 22 Ape 2024 7 minu e faitau

e STEM Aoga sili atu nai lo aoga masani?

O lo tatou lalolagi ua vave ona suia. "E tatau i aoga ona saunia tamaiti aoga i laʻasaga uma mo galuega e leʻi faia, mo tekinolosi e leʻi faia, e foia ai faʻafitauli e leʻi faʻamoemoeina", e tusa ai ma le OECD Learning Framework 2030.

O galuega ma totogi maualuga o loʻo faʻateleina i STEM fanua. E mafua ai le faʻateleina o le taʻutaʻua o aʻoga STEM i tausaga talu ai nei. E le gata i lea, o a'oga STEM o lo'o a'oa'oina fo'i tamaiti a'oga i tomai sa'o mo se lumana'i i fafo atu o matata fa'atekonolosi.

Ua oʻo i le taimi e faʻalauiloa ai aʻoga STEM ma saili ni auala sili atu e faʻaoga ai tamaiti aoga i le STEM poto masani ma lelei. I totonu o lenei tusiga, o le a faʻapipiʻiina oe i se taʻiala atoatoa i le fausiaina o aʻoaʻoga ma polokalame sili ona lelei STEM.

STEM aoga
E a'oa'o tamaiti a'oga e uiga i robotics po'o mea fa'aeletonika i a'oga STEM | Ata: Freepik

Lisi o Mataupu

O le a le uiga o aʻoga STEM?

Lautele lautele, STEM aoga taula'i i mata'upu tetele e fa o le faasaienisi, tekinolosi, inisinia, ma le matematika. O faʻamoemoega autu o le faʻatulagaina o mataupu aoaoina i aʻoga STEM o:

  • Fa'aosofia tamaiti a'oga e fiafia i mata'upu STEM a'o laiti.
  • Su'esu'e le taua o tomai STEM i le lalolagi fa'aonaponei.
  • Talanoaina le mana'oga mo STEM polofesa ma avanoa faigaluega avanoa.
  • Fa'amamafaina le mana'oga e fa'atupuina le a'oa'oina o le STEM mo le fo'ia o fa'afitauli ma mafaufauga ogaoga.
Fa'amatalaga o a'oa'oga STEM
O le a le uiga ole STEM? | Ata: Freepik

Aisea e taua ai a'oga STEM? 

Ua fa'amaonia o a'oa'oga STEM e maua ai le tele o fa'amanuiaga. O nisi nei o fa'ata'ita'iga:

  • O a'oga STEM e fa'amalosia tamaiti a'oga e mafaufau fa'apitoa, iloilo fa'afitauli, ma atina'e ni fofo fou.
  • O a'oa'oga STEM e fa'aauupegaina tamaiti a'oga i tomai e mana'omia e folau ma fa'asilisili i se lalolagi fa'atekonolosi
  • A'oga STEM e fa'afailele le fatufatua'i e ala i le fa'aosofia o tamaiti a'oga e su'esu'e, fa'ata'ita'i, ma mafaufau i fafo atu o le pusa.
  • O a'oga STEM e fa'amamafa le galulue fa'atasi ma le galulue fa'atasi, fa'ata'ita'iina o si'osi'omaga o galuega i le lalolagi moni.
  • STEM a'oga e fa'afeso'ota'i le va i le va o a'oa'oga ma fa'ata'ita'iga e ala i le fa'afeso'ota'i o a'oa'oga i potuaoga i fa'aoga moni o le lalolagi.
  • O a'oa'oga STEM e saunia ai tamaiti a'oga mo le tele o avanoa faigaluega i le fa'alauteleina o matata e pei o tekinolosi, inisinia, soifua maloloina, ma le malosi fa'afouina.

E tolu ituaiga o ta'iala e iloa ai a'oga STEM manuia 

Mo matua o loʻo sauniuni a latou fanau e auai i aʻoaʻoga STEM, e tolu itu e iloa ai pe o se STEM manuia.

#1. I'uga a tamaiti a'oga STEM

E le o ta'u maia e le togi o le su'ega le tala atoa o le manuia, e taula'i atu a'oga STEM i le faiga o a'oa'oga lea e a'oa'o ai tamaiti ma le fiafia ma se lagona o le mauaina ma le fa'afouga. 

Mo se faʻataʻitaʻiga, e ala i le auai i aʻoga STEM aloaʻia, e pei o le STEM curriculum elementary, o le a maua e tamaiti aʻoga le avanoa e asiasi ai i falemataaga, kalapu i fafo atu o le lotoa poʻo polokalame, tauvaga, faʻataʻitaʻiga ma suʻesuʻega, ma isi mea.

O se taunuuga, e aʻoaʻoina e tamaiti aʻoga le tomai e mafaufau loloto ai, faʻatalanoa faʻafitauli, ma galulue lelei ma isi, faʻatasi ai ma ituaiga o malamalama ma tomai e fuaina i suʻega a le setete ma suʻega ulufale i kolisi.

#2. Ituaiga a'oga e Taulai i STEM

A'oga STEM lelei, e pei o matata e taula'i STEM ma a'oga fa'atekinisi ma polokalame o ta'iala sili lea e fa'atonu ai tamaiti a'oga ina ia ausia taunu'uga STEM mana'omia. 

Faatasi ai ma se aʻoga faʻapitoa ma aʻoaʻoga faʻapitoa, STEM aʻoga e maua ai taunuʻuga malosi a tamaiti aʻoga nai lo isi faʻataʻitaʻiga, ma sili atu taleni STEM o le a vave ona maua.

O a'oga STEM filifilia o le a tu'uina atu se a'oa'oga maualuga e saunia ai tamaiti a'oga e maua fa'ailoga STEM ma manuia i galuega fa'apolofesa STEM. 

O le a maua e tamaiti a'oga le avanoa e fa'aoga ai se faiga fa'aa'oa'oga fa'avae, feiloa'i i faia'oga fa'apitoa, a'oa'oga maualuluga, mea faigaluega su'esu'e fa'apitoa, ma aperenitisi ma saienitisi.

#3. STEM Faatonuga ma Fa'ata'ita'iga a le A'oga

E taua le maitauina o le STEM faiga ma tulaga aʻoga, lona aganuu ma tulaga e taua. Latou te faafaigofieina aʻoaʻoga STEM lelei, o le faʻailoga autu lea e puʻeina ai le fiafia ma le auai o tamaiti aoga. O nisi o faʻataʻitaʻiga o:

  • Ta'ita'i a'oga e avea ma aveta'avale mo suiga
  • Tomai fa'apolofesa
  • So'oga fa'amatua ma nu'u
  • Tau a'oa'oga e fa'atotonu tamaiti a'oga
  • Ta'iala fa'aa'oa'oga

E talitonuina o a'oa'oga lelei a le STEM e fa'agaoioi ai tamaiti a'oga i fa'asaienisi, numera, ma fa'ainisinia i a latou a'oa'oga i le a'oga.

E maua e tamaiti aʻoga avanoa e atiaʻe ai o latou lava faʻasinomaga o STEMcs, ma inisinia e ala i le faʻatalanoaina o faʻafitauli o loʻo i ai faʻaoga moni i le lalolagi.

O le taua o faiaoga STEM o loʻo taʻua iinei, o latou faʻamaoni aʻoaʻoga ma tomai faʻapitoa e mafai ona faʻaleleia aafiaga lelei i taunuʻuga a tamaiti aoga.

O le a le STEM vs STEAM?
O le a le STEAM ma le STEM? | Ata: Shutterstock

O le a le eseesega i le va o le STEAM ma le STEM?

I le taimi muamua, e foliga tutusa le STEM ma le STEAM, o le a la le mea sili? 

STEM e tu mo le saienisi, tekinolosi, inisinia, ma le numera. I le taimi nei, o le "STEAM" e mulimuli i le STEM framework faʻatasi ai ma le faatufugaga. 

STEM aʻoaʻoga e masani ona taulaʻi i le faʻatinoga faʻatino ma le sauniaina o tamaiti aʻoga mo galuega i STEM fanua. A'o fa'amalosia le fatufatua'i ile STEM, e le'o tu'ufa'atasia fa'apitoa ile fa'avae.

I aʻoaʻoga a le STEAM, o faʻataʻitaʻiga, e aofia ai ata vaʻaia, ala o faasalalauga, fale tifaga, ma mamanu, ua tuʻufaʻatasia i mataupu STEM e faʻaleleia ai le faʻafouina, mafaufauga, ma se auala faʻapitoa i le foia o faʻafitauli.

Faatatau:

20 STEM Gaoioiga mo tamaiti a'oga tulaga uma

O le auai i STEM fa'amalositino lima, mo se fa'ata'ita'iga, fa'ata'ita'iga fiafia, galuega taulima, ma galuega fa'atino e fesoasoani ai i tamaiti a'oga e iloa le uiga moni o nei mata'upu. A o latou auai, latou te fesiligia, matau, ma faataitai i se tulaga faagaeetia ma faatosina.

STEM gaioiga mo tamaiti

  • Fausia se fale e le mafai ona afā
  • Faia o se fagufagu
  • Taaalo i le Taaloga Laso
  • Fa'a'a'a'a le paluni i le aisa mago
  • Su'esu'e Transpiration
  • Fausia fale masimeli ma toothpick fausaga
  • Fausiaina o se ta'avale paluni
  • Fuafuaina ma le su'eina o se alalaupapa pepa
  • Fausia se maa tipolo
  • Fuafuaina ma le tatalaina o se Rocket Straw

STEM mataupu aoaoina tulagalua

  • Fa'aaogaina o drones mo le mata'ituina o le siosiomaga
  • Fausiaina ma polokalame robots
  • Fausia ma le mamanuina o taaloga vitio
  • Fuafuaina ma lomitusi ata 3D
  • Su'esu'e Saienisi Avanoa
  • Fa'aaogaina o Mea Moni Fa'apitoa ma Fa'aopoopo 
  • Fa'ata'ita'i gagana Fa'ailoga ma Polokalama fa'avae
  • Fuafuaina ma fau fale
  • Su'esu'ega malosiaga fa'afouina 
  • Aoao e uiga i masini aʻoaʻoga ma neural networks
ausa i aoga tulagalua
O a'oga STEM filifilia e ofoina atu a'oa'oga fa'apitoa ma fale maualuluga | Ata: Freepik

Faatatau:

E faʻafefea ona faʻaleleia le poto masani i aʻoga STEM?

O le aʻoaʻo atu i auala e faʻaosofia ai tamaiti aoga uma ma faʻamalosia lo latou masani i mataupu ma faʻataʻitaʻiga STEM o se galuega faigata. 

O iinei matou te faʻalauiloaina 5 meafaigaluega faʻaaoaoga fou mo le faʻaleleia o aʻoaʻoga STEM aʻoaʻoga e mafai e faiaoga ona mafaufau i ai:

#1. CollabSpace

O se fa'avae feso'ota'iga i luga ole laiga e pei ole CollabSpace ua fa'atulagaina fa'apitoa mo a'oa'oga STEM. O lo'o tu'uina atu ai se avanoa faigaluega fa'akomepiuta e mafai ai e tamaiti a'oga ma faia'oga ona galulue fa'atasi, fefa'asoaa'i manatu, ma galulue fa'atasi i galuega.

#2. Itiiti: bit Small-Board Computer e le BBC

Ole micro: bit ose komipiuta laupapa la'ititi ua mamanuina e fa'ailoa ai tamaiti a'oga ile coding, fa'aeletonika, ma mafaufauga fa'akomepiuta. O se masini faʻapipiʻi faʻapipiʻiina i masini eseese, faʻamau, ma LED e mafai ona faʻapipiʻiina e faʻatino ai le tele o galuega.

#3. Nearpod

O se fa'asalalauga fa'aa'oa'oga e pei o Nearpod e mafai ai e le au a'oa'o ona faia a'oa'oga fa'afiafia STEM ma mea fa'asalalau fa'asalalau, gaioioiga fegalegaleai, ma su'esu'ega. E ofoina atu foliga e pei o le virtual reality (VR) ma faʻataʻitaʻiga 3D, e mafai ai e tamaiti aʻoga ona suʻesuʻe mataupu STEM i se auala faʻafefe ma fefaʻasoaaʻi. 

#4. Lego Boost

Lego Boost o se pusa robotics na fausia e le LEGO Group e tuʻufaʻatasia le fale ma piliki LEGO ma faʻailoga e faʻafeiloaʻi ai tamaiti aʻoga i robotics ma polokalame faʻavae. E mafai e tamaiti aʻoga ona suʻesuʻe autu e pei o le lafo, masini, faʻaogaina o polokalame, ma faʻafitauli faʻafitauli e ala i taʻaloga fatufatu ma a latou faʻataʻitaʻiga Lego.

#5. AhaSlides

Faaseʻe ose feso'ota'iga felagolagoma'i fa'aaliga ma mea faigaluega palota e mafai ona fa'aoga e fa'aoga ai tamaiti a'oga i lesona STEM. E mafai e faiaoga ona faia ni fa'amatalaga fefa'asoaa'i, ma fa'atalanoaga manatu fa'atasi ma su'ega, palota, ma fesili fegalegaleai e fua ai le malamalama o tamaiti aoga ma fa'alauiloa le auai malosi. O lo'o ofoina mai fo'i e le AhaSlides fa'aaliga e pei o taimi ole Q&A fa'amatalaga ma fa'amatalaga moni, e fa'ataga ai le au a'oa'o e fa'afetaui vave a latou a'oa'oga e fa'atatau i tali a tamaiti a'oga.

ausa aoaoga
Fa'aleleia atili le fa'auiga a tamaiti a'oga i su'ega tu'usa'o

Fesili e Masani ona Fesiligia

O le a se faʻataʻitaʻiga o le STEM aʻoaʻoina?

O nisi nei o faʻataʻitaʻiga o aʻoaʻoga STEM:

  • Aoao e uiga i le saogalemu i luga ole laiga ma le saogalemu i totonu o kosi cybersecurity 
  • A'oa'o e uiga i fa'amanuiaga fa'aletonu ma lamatiaga ole IoT
  • Su'esu'eina le a'afiaga ole Nanotechnology ile sosaiete 

Aisea e lelei ai le STEAM i a'oga?

E fesoasoani i tamaiti aoga ia masani i le poto faʻatekonolosi e ala i aʻoaʻoga faʻapitoa faʻapea foʻi ma le sauniaina o tamaiti aʻoga mo tomai taua e pei o le foia o faʻafitauli, galulue faatasi, ma tomai suʻesuʻe.

O le a le aoga #1 STEM ile US?

O aʻoga sili ona lelei STEM i le US o loʻo lisiina i lalo, e tusa ai ma le Newsweek magazine 

  • Aoga o Saienisi ma Inisinia Dallas
  • Stanford Online High School
  • A'oga mo le Taleni ma Meaalofa Dallas
  • Ilinoi Matematika ma Saienisi Academy
  • Gwinnett School of Mathematics, Science, and Technology

O le a le STEAM Education UK?

O a'oa'oga a le STEAM e fai ma sui o Saienisi, Tekinolosi, Inisinia, Fa'ata'ita'i, ma le Math. I totonu o le UK a'oa'oga, e taua le a'oa'oina o le STEM e fesoasoani ai i tamaiti a'oga e atia'e le fatufatua'i ma le fa'ata'ita'iina o mafaufauga e fo'ia ai fa'afitauli lavelave ile laufanua fa'atekonolosi. 

Mafaufauga mulimuli

Saienisi, Inisinia, ma Tekinolosi o faʻauluuluga taʻutaʻua o le tamaoaiga i le lumanaʻi ma le faʻavaeina o galuega. 

Ma e toʻatele tagata na ioe o K-12 STEM aʻoaʻoga e fesoʻotaʻi ma faʻaauau le taʻitaʻiga faasaienisi ma le tuputupu aʻe o le tamaoaiga o le lalolagi. 

Ina ia faʻatumu se vaega faʻateleina o tulaga maualuga STEM, o le matafaioi a aʻoga STEM e le mafai ona faʻafitia e fesoasoani ai i tamaiti aoga ia manuia i le tulituliloaina o a latou galuega miti.

Fa'aleleia le poto masani a tamaiti a'oga STEM Faaseʻe e aunoa ma se totogi!