Anei oe i komo?

Ho'āʻo ʻAno Naʻauao Practical | Nā hoʻokolohua manuahi ʻoi loa ma 2024

Ho'āʻo ʻAno Naʻauao Practical | Nā hoʻokolohua manuahi ʻoi loa ma 2024

Nīnau a me nā pāʻani

Leah Nguyen 15 Apr 2024 6 Heluhelu mai min

ʻO ka ʻike ʻana i kou naʻauao he nīnau nui a ka poʻe e ʻimi nei. ʻO ka ʻike ʻana i kou IQ ka pae like me nā leo o Einstein, ʻaʻole anei?

ʻAʻole wale nā ​​hoʻāʻo ʻano naʻauao e hoʻomāʻona i ka makemake o kekahi, akā he mea hana maikaʻi ia e ʻike hou aku e pili ana iā ʻoe iho a me kāu mau ʻoihana kūpono.

Ma kēia blog, e hoʻolauna mākou iā ʻoe i nā ʻano hoʻāʻo like ʻole a me kahi e hiki ai iā ʻoe ke hana.

ʻO nā kuʻina leʻaleʻa hou aku me AhaSlides

ʻ Textlelo ʻlelo ʻē aʻe


Ke ʻimi nei i nā mea leʻaleʻa hou aʻe i ka wā o nā hui?

E hōʻuluʻulu i nā lālā o kāu hui ma kahi nīnau leʻaleʻa ma AhaSlides. E kākau inoa no ka lawe ʻana i nā kuʻina manuahi mai ka hale waihona waihona AhaSlides!


🚀 E kiʻi i ka Quiz Free☁️

He aha ka ho'āʻo ʻano akamai?

He aha ke ʻano hoʻāʻo naʻauao?
He aha ke ʻano hoʻāʻo naʻauao?

ʻO ke ʻano naʻauao kahi ala e hoʻokaʻawale ai i nā ʻano like ʻole a i ʻole nā ​​​​domain o nā mana cognitive a me nā kaʻina noʻonoʻo, e like me ka linguistic vs spatial skills or fluid vs crystallized reasoning. ʻAʻohe kuʻikahi āpau ma ke ʻano hoʻokahi. Aia kekahi mau mea maʻamau:

  • ʻO ka manaʻo o Gardner no nā ʻike lehulehu – Loka noʻonoʻo ʻO Howard Gardner ua manaʻo ʻia aia kekahi mau ʻano ʻano kūʻokoʻa o ka naʻauao e like me ka linguistic, logical-mathematics, spatial, body-kinesthetic, musical, interpersonal, intrapersonal, and naturalist.
  • Crystallized vs Fluid Intelligence - ʻO ka naʻauao crystallized ka ʻike ʻike a loaʻa nā mākau e like me ka heluhelu, kākau, a me ka wehewehe ʻana i nā manaʻo. ʻO ka naʻauao wai e pili ana i ka hiki ke noʻonoʻo a hoʻoponopono i nā pilikia me ka hoʻohana ʻana i nā ala hou.
  • Naʻauao noʻonoʻo (EI) - E pili ana ʻo EI i ka hiki ke ʻike, hoʻomaopopo, a mālama i nā manaʻo a me nā pilina. Hoʻopili ia i nā mākau e like me ka empathy, ka ʻike pilikino, ka hoʻoikaika ʻana, a me nā mākau pilikanaka.
  • Narrow vs Broad Intelligence - ʻO nā naʻauao liʻiliʻi e pili ana i nā mana cognitive kikoʻī e like me nā mākaukau waha a i ʻole nā ​​​​spatial. Hoʻokomo ʻia nā naʻauao ākea i nā naʻauao haiki a maʻamau e ana ʻia e nā hoʻokolohua IQ maʻamau.
  • Analytical vs Creative Intelligence - Hoʻopili ka naʻauao analytical i ka noʻonoʻo kūpono, ʻike i nā ʻano, a me ka hoʻoponopono ʻana i nā pilikia i wehewehe maikaʻi ʻia. ʻO ka naʻauao hoʻomohala e pili ana i ka loaʻa ʻana mai o nā moʻolelo, nā manaʻo adaptive a me nā hoʻonā.

Loaʻa i kēlā me kēia kanaka kahi hui kūʻokoʻa o kēia mau ʻano naʻauao, me nā ikaika a me nā nāwaliwali. Ana nā ho'āʻo i kēia mau wahi e ʻike ai i ko mākou akamai ma nā ʻano like ʻole.

Nā ʻano 8 o ka hoʻāʻo naʻauao (Free)

Ua hoʻopaʻapaʻa ʻo Gardner i nā hoʻāʻo IQ kuʻuna e ana wale i ka hiki i ka linguistic a me ka noʻonoʻo, akā ʻaʻole ka piha o ka naʻauao.

Ua kōkua kāna kumumanaʻo i ka hoʻololi ʻana i nā manaʻo o ka naʻauao mai ka ʻike IQ maʻamau i kahi wehewehe ākea a ʻoi aku ka paʻakikī e ʻike ana i nā ana he nui.

Wahi a ia, aia ma kahi o 8 mau ʻano o ka naʻauao, ʻo ia hoʻi:

#1. Naʻauao Verbal/Linguistic

Hoʻāʻo ʻano ʻano naʻauao - Naʻauao Verbal/Linguistic
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - Naʻauao Verbal/Linguistic

ʻO ka naʻauao ʻōlelo e pili ana i ka hiki o ke kanaka ke hoʻohana pono i ka ʻōlelo, ma nā ʻano palapala a me ka ʻōlelo.

ʻO ka poʻe me ka naʻauao linguistic ikaika loa i hoʻomohala nui i ka heluhelu, kākau, ʻōlelo a me ka moʻolelo.

Noʻonoʻo pinepine lākou i nā huaʻōlelo a hiki ke hōʻike i nā manaʻo paʻakikī a me nā manaʻo ʻole ma o ka haʻi ʻōlelo a me ke kākau ʻana.

ʻO nā hana i kūpono i ka naʻauao linguistic, ʻo ia ka poʻe kākau, haku mele, ka poʻe nūpepa, loio, haʻiʻōlelo, kālai'āina, a me nā kumu.

#2. Naʻauao Logical/Mathematical

ʻO ka hoʻāʻo ʻano ʻano naʻauao - ʻIke Logical/Mathematical
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - Naʻauao Logical/Mathematical

ʻO ka naʻauao loiloi / makemakika ka hiki ke hoʻohana i ka loiloi, nā helu, a me nā abstractions e hoʻoponopono i nā pilikia a ʻike i nā ʻano.

Loaʻa ia i nā mākau noʻonoʻo kiʻekiʻe a me ka hiki ke noʻonoʻo deductive a me inductive.

Mathematics, logic puzzles, codes, science reasoning and experimentation come natural to them.

ʻO nā ʻoihana e koi a pāʻani i kēia naʻauao e pili ana i nā ʻepekema, matematika, ʻenekinia, nā polokalamu kamepiula, a me nā helu helu.

#3. Naʻauao Kiʻi/Spatial

ʻO ka hoʻāʻo ʻano ʻano naʻauao - ʻIke/Spatial Intelligence
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - Naʻauao Kiʻi/Spatial

ʻO ka naʻauao kiʻi/spatial e pili ana i ka hiki ke nānā i nā mea a noʻonoʻo i ke ʻano o ka hui ʻana o nā mea āpau.

Hoʻopili ia i ka naʻau i ke kala, ka laina, ke ʻano, ke ʻano, ke ākea a me nā pilina ma waena o nā mea.

Hiki iā lākou ke nānā pono a me ka noʻonoʻo ʻana i nā hiʻohiʻona 2D/3D.

ʻO nā hana i kūpono i kēia naʻauao, ʻo ia ka hoʻolālā, hoʻolālā i loko, ʻenekinia, noiʻi ʻepekema, kiʻi, a me ka hoʻokele.

#4. Naʻauao Mele

Hoʻāʻo ʻano naʻauao - Naʻauao Mele
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - Akamai Musical

ʻO ka naʻauao mele e pili ana i ka hiki ke ʻike a haku i nā leo mele, nā leo, a me nā mele.

Hoʻopili ia i ka naʻau i ka pitch, rhythm, timbre a me nā manaʻo i ke mele.

Loaʻa iā lākou ka manaʻo maikaʻi o ke mele, kuʻi a me ke kuʻikahi me ka ʻole o ke aʻo ʻana.

ʻO nā hana i kūpono i kēia naʻauao, ʻo ia nā mea mele, nā mele, nā alakaʻi, nā mea hana mele, a me nā DJ.

#5. Naʻauao kino/Kinesthetic

Hoʻāʻo ʻano ʻano naʻauao - Naʻauao kino/Kinesthetic
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - Naʻauao kino/Kinesthetic

ʻO ka poʻe i loaʻa i kēia ʻano naʻauao maikaʻi lākou i ka hoʻohana ʻana i ko lākou kino, ke kaulike, nā mākau kaʻa maikaʻi, a me ka hoʻonohonoho lima-maka.

Loaʻa iā ia nā mākau e like me ka dexterity kino, ke kaulike, ka maʻalahi, ka hoʻihoʻi wikiwiki a me ka mākaukau o ka neʻe kino.

Aʻo maikaʻi ka poʻe me kēia naʻauao ma o nā ʻike kino a me nā hana lima.

ʻO nā ʻoihana i kūpono i kēia naʻauao, ʻo ia ka poʻe haʻuki, nā hula, nā mea hana keaka, nā kaukō, nā ʻenekinia, nā mea hana lima.

#6. Naʻauao Interpersonal

Ho'āʻo ʻano ʻike - Interpersonal Intelligence
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - ʻIke Interpersonal

ʻO ka naʻauao interpersonal e pili ana i ka hiki ke hoʻomaopopo a launa pū me nā poʻe ʻē aʻe.

ʻO ka poʻe me ka naʻauao interpersonal e maʻalahi i nā hiʻohiʻona, nā leo a me nā ʻano o nā mea ʻē aʻe i hui pū ʻia me ka hiki ke hōʻike i ke aloha.

ʻO nā hana i kūpono no ka naʻauao interpersonal e pili ana i ke aʻo ʻana, ka ʻōlelo aʻo, nā kumuwaiwai kanaka, kūʻai aku, a me nā kuleana alakaʻi.

#7. Naʻauao Intrapersonal

Hoʻāʻo ʻano ʻike - Intrapersonal Intelligence
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - ʻIke Intrapersonal

Inā he akamai nui ʻoe no ka hoʻomaopopo ʻana iā ʻoe iho a me kou mau manaʻo ponoʻī, nā manaʻo a me nā ʻano o ka hana, loaʻa iā ʻoe ka naʻauao intrapersonal kiʻekiʻe.

ʻO ka poʻe i hoʻomohala i nā mākau intrapersonal i ʻike i ko lākou ikaika, nāwaliwali, manaʻoʻiʻo a me nā mea nui.

ʻIke lākou e pili ana i ko lākou kūlana kūloko, naʻau a pehea e hiki ai iā lākou ke hoʻololi i ka ʻano.

ʻO nā hana i kūpono i ka lāʻau lapaʻau, ke aʻo ʻana, ke kahuna pule, ke kākau ʻana a me nā ala alakaʻi ponoʻī ʻē aʻe.

#8. Naʻauao Naturalist

Hoʻāʻo ʻano ʻike - Naturalist Intelligence
ʻO ka hoʻāʻo ʻano naʻauao - Naʻauao Naturalist

Hiki i nā poʻe me kēia ʻano naʻauao ke ʻike a hoʻokaʻawale i nā mea kūlohelohe e like me nā mea kanu, nā holoholona a me nā ʻano o ka wā.

Hoʻopili kēia i ka ʻike ʻana i nā ʻokoʻa o nā mea kanu a me nā ʻano holoholona, ​​​​ka ʻāina, a me nā hoʻololi o ke kau a i ʻole ka wā.

ʻOiai ka mea maʻamau i ka poʻe e hoʻolimalima manawa i waho, hiki ke hoʻopili ʻia nā mana naturalist i ka hoʻokaʻawale ʻana i nā ʻāpana mokulele, nā veins a i ʻole nā ​​hanana meteorological.

Nā ʻano hoʻokolohua ʻē aʻe

Nā ʻano hoʻokolohua ʻē aʻe
Nā ʻano hoʻokolohua ʻē aʻe

Ke noʻonoʻo nei i ke ʻano o nā hoʻokolohua e pono ai e loiloi i ka mana o kou lolo? ʻO kekahi mau ho'āʻo ʻano naʻauao maʻamau ma waho aʻe o Gardner:

• Nā ho'āʻo IQ (e laʻa me WAIS, Stanford-Binet) - Ke ana i ka hiki ke ʻike ākea a hāʻawi i kahi helu intelligence quotient (IQ). E loiloi i nā mākau noʻonoʻo waha, nonverbal, a abstract noʻonoʻo.

• EQ-i 2.0 - Ana o ka Emotional Intelligence (EI) e loiloi i nā mākau i ka ʻike pilikino, ka hōʻike pilikino, nā mākau interpersonal, ka hoʻoholo ʻana a me ka hoʻokele pilikia.

• ʻO Raven's Advanced Progressive Matrices – Nonverbal noʻonoʻo hoʻāʻo e pono ai ka ʻike ʻana i nā mamana a me ka hoʻopau ʻana. Ana i ka ike wai.

• Nā ho'āʻo Torrance o ka Noʻonoʻo Noʻonoʻo - E loiloi i nā hiki e like me ka maʻalahi, ka maʻalahi, ke kumu, a me ka wehewehe ʻana i ka hoʻoponopono pilikia. Hoʻohana ʻia e ʻike i nā ikaika hana.

• ʻO Kaufman Brief Intelligence Test, Second Edition (KBIT-2) – Ke nānā ʻana pōkole o ka naʻauao ma o ka helu waha, nonverbal a me IQ composite.

• Wechsler Individual Achievement Test (WIAT) – Hoʻoholo i nā wahi i loaʻa e like me ka heluhelu, ka makemakika, ke kākau a me ka mākau ʻōlelo waha.

• Nā ho'āʻo ʻana o Woodcock-Johnson IV no ka ʻike noʻonoʻo - ʻO ka pākaukau holoʻokoʻa e loiloi ana i nā mana noʻonoʻo ākea a haiki ma o nā ho'āʻo waha, nonverbal a me ka hoʻomanaʻo.

Ke Kumu Loaʻa

Maikaʻi nā hoʻāʻo ʻano naʻauao no ka ʻike ʻana i ka ikaika ma nā wahi kikoʻī e like me ka makemakika a i ʻole ka ʻōlelo ʻana aʻo ka hoʻāʻo ʻana o IQ e hoʻohālikelike i nā mana cognitive maʻamau. Hele mai ʻo Smart i nā ʻono he nui a loli nā hoʻāʻo i kou ulu ʻana. E hoʻomau i ka paʻakikī iā ʻoe iho a e kāhāhā kou mau akamai i ka manawa.

Aia nō i ka manaʻo no kekahi mau hoʻāʻo leʻaleʻa? AhaSlides Public Template Library, hoʻopiha ʻia me nā nīnau nīnau a me nā pāʻani, mākaukau mau e hoʻokipa iā ʻoe.

Pinepine ninau ninaninau 'ana i

He aha nā ʻano 9 o ka naʻauao?

ʻO nā ʻano 8 mua i wehewehe ʻia e Howard Gardner a loaʻa i ka naʻauao linguistic e pili ana i nā mākau ʻōlelo, naʻauao logical-matematika e pili ana i ka loiloi a me nā mana noʻonoʻo, ka naʻauao spatial e pili ana i ka ʻike maka-spatial, naʻauao kino-kinesthetic pili me ka hoʻonohonoho kino, naʻauao mele e pili ana i rhythm and pitch, naʻauao interpersonal e pili ana i ka ʻike pilikanaka, naʻauao intrapersonal e pili ana i ka ʻike pilikino, a me ka naʻauao kūlohelohe e pili ana i nā kaiapuni kūlohelohe. Hoʻonui kekahi mau hiʻohiʻona i ka hana a Gardner ma o ka hoʻokomo ʻana i ka ʻike existential ma ke ʻano he 9th domain.

He aha ka MBTI naʻauao loa?

ʻAʻohe ʻano ʻano Myers-Briggs (MBTI) ʻoi loa, no ka mea, paʻakikī a multidimensional ka naʻauao. Eia nō naʻe, hiki i kēlā me kēia ʻano ke hoʻokō i ka mana noʻonoʻo koʻikoʻi e pili ana i nā ʻike ola a me ka hoʻomohala ʻana o kā lākou ʻano kūlohelohe. ʻAʻole i hoʻoholo piha ʻia ka IQ e ke kanaka wale nō.